Page 146 - geografia 7
P. 146
3.9 Mój wpływ na rozwój społeczno-gospodarczy i kulturowy Polski Społeczeństwo obywatelskie
Podejmij temat z Jakie znaczenie dla gospodarki ma to, czy skasuję bilet w autobusie?
z Jakie cechy osobowości sprzyjają odnoszeniu sukcesów w biznesie?
Aktywna społeczność Decyzje konsumenckie Wzajemny szacunek
Wpływ jednostki na gospodarkę Aktywność społeczności lokalnej jest znako- Gdy kupujesz jakiś towar, tym samym zgadzasz Wzajemny szacunek ułatwia dyskusje spo-
mitym sposobem wpływania na otaczającą się na sposób, w jaki go wytworzono. Jeśli wy- łeczne, pomaga zrozumieć odmienny punkt
Każdy obywatel ma wpływ na gospodarkę własnego kraju. Za pracę otrzy- rzeczywistość. Warto bacznie przyglądać bierasz produkty, które w mniejszym stopniu widzenia. Dzięki temu łatwiej jest wprowa-
muje wynagrodzenie, które wydaje m.in. na konsumpcję. Przykładowo po- się otoczeniu, aby dostrzegać to, co moż- zanieczyszczają środowisko, nie są testowane dzać rozwiązania kompromisowe. Natomiast
brak szacunku utrudnia sprawne funkcjono-
na w nim poprawić. Dyskusje z sąsiadami
na zwierzętach, wspierają lokalnych producen-
dejmuje decyzję o zakupie butów. Dzięki temu producent obuwia uzyskuje pomogą znaleźć rozwiązania. Wiele rzeczy tów, powstają w fabrykach, których pracownicy wanie społeczeństwa i może prowadzić do
pieniądze, które może przeznaczyć na inwestycje. Część dochodów obywa- trudnych do osiągnięcia w skomplikowanej są legalnie zatrudniani i uczciwie opłacani – to poważnych konfliktów.
tele i przedsiębiorcy odprowadzają do budżetu państwa w postaci podatków. strukturze państwowej jest łatwiejsze w ska- wspierasz taki kierunek rozwoju gospodarki.
li lokalnej. Przykładem może być budowa
Dzięki tym wpływom państwo może zapewniać różne świadczenia osobom dodatkowego przystanku lub uruchomienie
niepracującym – dzieciom, młodzieży, bezrobotnym, ludziom niezdolnym do nowej linii komunikacyjnej na podstawie
Opisz trzy sytuacje, w których twoi rodzi- zgłoszenia przez obywateli takiej potrzeby
ce lub inni dorośli wpływają na rozwój pracy ze względu na stan zdrowia lub wiek. Te świadczenia to np. edukacja władzom gminy lub miejscowości. W wielu
społeczno-gospodarczy kraju. czy opieka medyczna (il. 3.75). samorządach funkcjonuje tzw. budżet par-
tycypacyjny, czyli pula środków pieniężnych, Uczciwość
płace które samorząd przeznacza na realizację pro-
jektów mieszkańców. Funkcjonowanie państwa i gospodarki zale-
Działania ży od tego, czy obywatele stosują się do pa-
obywatelskie nujących w nim zasad. Na przykład sumienne
rząd opłacanie przejazdów komunikacji publicz-
nej czy płacenie podatków zwiększa budżet
świadczenia zamówienia podatki 5 zł
samorządu i państwa.
podatki
Dobroczynność i mecenat
pożyczki w tym celu powołane fundacje, ale też po-
gospodarstwa domowe przedsiębiorstwa Udzielaniem bezinteresownej pomocy fi -
nansowej mogą zajmować się specjalnie
Organizacje i stowarzyszenia
Wolontariat
Ciekawe! jedyncze osoby. Wielu bogatych i wpływo- Sprawnie działające społeczeństwo to takie Dobrowolna, bezpłatna i świadoma praca
wych właścicieli przedsiębiorstw, sportow-
pożyczki ców, artystów przekazuje pieniądze na cele społeczeństwo, którego obywatele potrafi ą na rzecz innych jest sposobem na zdobywa-
inwestycje
współpracować – wspólnie rozwiązują pro-
charytatywne, funduje stypendia uzdolnio-
nie wiedzy, doświadczeń, umiejętności oraz
pożyczki
nym uczniom, wspiera przedsięwzięcia ar-
czerpanie satysfakcji. Wiele stowarzyszeń
blemy, razem działają na rzecz słabszych
oszczędności
tystyczne. Taką osobą był Andrzej Czernec-
Przykładowo Wielka Orkiestra Świątecznej
ki, który przed śmiercią w 2012 r. sprzedał i rozwijają swoje zainteresowania. Na przy- i fundacji korzysta z pracy wolontariuszy.
kład Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajo-
instytucje fi nansowe swoją wartą 800 mln złotych fi rmę i założył znawcze (PTTK) działa na rzecz popularyzacji Pomocy co roku z ich pomocą zbiera pienią-
działającą na rzecz edukacji w Polsce Edu- czynnego wypoczynku. Większość szlaków dze na cele związane z leczeniem. Z wolon-
kacyjną Fundację im. prof. Romana Czer- turystyki pieszej jest wyznaczana właśnie tariatu korzystają także hospicja i schroniska
neckiego EFC. przez tę organizację. dla zwierząt.
konsumpcja
W Polsce kształcenie jednego ucznia
szkoły podstawowej kosztuje państwo 3.75 Obieg pieniędzy w gospodarce Jeśli opisane powyżej postawy i aktywności występują w społeczeństwie często, to oznacza, że dla jego obywateli jest istotne dobro ogółu
– innymi słowy: całego państwa. Są to cechy społeczeństwa obywatelskiego, czyli takiego, którego obywatele potrafi ą określać swoje po-
ok. 26 tys. zł rocznie (według OECD, czyli trzeby, mają zdolność samoorganizacji, chętnie uczestniczą w życiu publicznym, oddziałując dzięki temu na życie społeczno-gospodarcze
Organizacji Współpracy Gospodarczej Zależności przedstawione na schemacie ilustrują to, że nawet jednostka państwa. W krajach, gdzie społeczeństwo obywatelskie jest dobrze rozwinięte, ludzie chętniej angażują się w życie państwa – również przez
i Rozwoju). (każdy obywatel) ma swój udział w kształtowaniu gospodarki całego państwa. aktywny udział w wyborach samorządowych, parlamentarnych czy europejskich.
144 1
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 144 28.11.2022 21:33:36
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 144
28.11.2022 21:33:36