Page 147 - geografia 7

Społeczeństwo obywatelskie

Aktywna społeczność Decyzje konsumenckie Wzajemny szacunek
Aktywność społeczności lokalnej jest znako- Gdy kupujesz jakiś towar, tym samym zgadzasz Wzajemny szacunek ułatwia dyskusje spo-
mitym sposobem wpływania na otaczającą się na sposób, w jaki go wytworzono. Jeśli wy- łeczne, pomaga zrozumieć odmienny punkt
rzeczywistość. Warto bacznie przyglądać bierasz produkty, które w mniejszym stopniu widzenia. Dzięki temu łatwiej jest wprowa-
się otoczeniu, aby dostrzegać to, co moż- zanieczyszczają środowisko, nie są testowane dzać rozwiązania kompromisowe. Natomiast
na w nim poprawić. Dyskusje z sąsiadami na zwierzętach, wspierają lokalnych producen- brak szacunku utrudnia sprawne funkcjono-
pomogą znaleźć rozwiązania. Wiele rzeczy tów, powstają w fabrykach, których pracownicy wanie społeczeństwa i może prowadzić do
trudnych do osiągnięcia w skomplikowanej są legalnie zatrudniani i uczciwie opłacani – to poważnych konfliktów.
strukturze państwowej jest łatwiejsze w ska- wspierasz taki kierunek rozwoju gospodarki.
li lokalnej. Przykładem może być budowa
dodatkowego przystanku lub uruchomienie
nowej linii komunikacyjnej na podstawie
zgłoszenia przez obywateli takiej potrzeby
władzom gminy lub miejscowości. W wielu
samorządach funkcjonuje tzw. budżet par-
tycypacyjny, czyli pula środków pieniężnych,
które samorząd przeznacza na realizację pro- Uczciwość
jektów mieszkańców. Funkcjonowanie państwa i gospodarki zale-
Działania ży od tego, czy obywatele stosują się do pa-
obywatelskie nujących w nim zasad. Na przykład sumienne
opłacanie przejazdów komunikacji publicz-
nej czy płacenie podatków zwiększa budżet
samorządu i państwa.
5 zł

Dobroczynność i mecenat
Udzielaniem bezinteresownej pomocy fi -
nansowej mogą zajmować się specjalnie
w tym celu powołane fundacje, ale też po- Organizacje i stowarzyszenia Wolontariat
jedyncze osoby. Wielu bogatych i wpływo-
wych właścicieli przedsiębiorstw, sportow- Sprawnie działające społeczeństwo to takie Dobrowolna, bezpłatna i świadoma praca
ców, artystów przekazuje pieniądze na cele społeczeństwo, którego obywatele potrafi ą na rzecz innych jest sposobem na zdobywa-
charytatywne, funduje stypendia uzdolnio- współpracować – wspólnie rozwiązują pro- nie wiedzy, doświadczeń, umiejętności oraz
nym uczniom, wspiera przedsięwzięcia ar- blemy, razem działają na rzecz słabszych czerpanie satysfakcji. Wiele stowarzyszeń
tystyczne. Taką osobą był Andrzej Czernec- i rozwijają swoje zainteresowania. Na przy- i fundacji korzysta z pracy wolontariuszy.
ki, który przed śmiercią w 2012 r. sprzedał kład Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajo- Przykładowo Wielka Orkiestra Świątecznej
swoją wartą 800 mln złotych fi rmę i założył znawcze (PTTK) działa na rzecz popularyzacji Pomocy co roku z ich pomocą zbiera pienią-
działającą na rzecz edukacji w Polsce Edu- czynnego wypoczynku. Większość szlaków dze na cele związane z leczeniem. Z wolon-
kacyjną Fundację im. prof. Romana Czer- turystyki pieszej jest wyznaczana właśnie tariatu korzystają także hospicja i schroniska
neckiego EFC. przez tę organizację. dla zwierząt.

Jeśli opisane powyżej postawy i aktywności występują w społeczeństwie często, to oznacza, że dla jego obywateli jest istotne dobro ogółu
– innymi słowy: całego państwa. Są to cechy społeczeństwa obywatelskiego, czyli takiego, którego obywatele potrafi ą określać swoje po-
trzeby, mają zdolność samoorganizacji, chętnie uczestniczą w życiu publicznym, oddziałując dzięki temu na życie społeczno-gospodarcze
państwa. W krajach, gdzie społeczeństwo obywatelskie jest dobrze rozwinięte, ludzie chętniej angażują się w życie państwa – również przez
aktywny udział w wyborach samorządowych, parlamentarnych czy europejskich.

1 145

28.11.2022 21:33:36
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 145
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 145 28.11.2022 21:33:36