Page 86 - geografia 7

13% Jak porównywać gospodarki różnych państw?

Gospodarki poszczególnych państw świata mają różną strukturę. Zależy ona
17% przede wszystkim od etapu rozwoju gospodarczego, jaki osiągnęło dane pań-
70%
stwo, a także od struktury społeczeństwa, np. poziomu wykształcenia czy
struktury płci i wieku. W jednych gospodarkach dominuje rolnictwo, w in-
1931 r.
nych przemysł. Jeszcze w innych najważniejszym sektorem są usługi. Państwa
28%
europejskie od lat 60. XX w. przechodzą z ery gospodarki przemysłowej
do ery gospodarki poprzemysłowej. Najwcześniej proces ten zaczął się
37%
w krajach najlepiej rozwiniętych – w Europie Zachodniej i Północnej – i prze-
35% biegał tam najszybciej. W Europie Środkowej i Wschodniej, w tym w Polsce,
1974 r. rozpoczął się później i trwał dłużej. Porównaj przedstawioną na wykresach
15% strukturę zatrudnienia w Polsce w latach 1931, 1974 i 2021 (il. 2.50).
W krajach europejskich w rolnictwie jest zatrudnionych od kilku (w kra-
jach najlepiej rozwiniętych) do kilkunastu procent pracujących (w krajach sła-
59%
26% biej rozwiniętych). Wynika to m.in. z coraz większej mechanizacji produkcji
rolnej. W przemyśle, który również jest coraz bardziej wydajny, często zau-
2021 r.
tomatyzowany, zatrudnionych jest od 20 do 30% pracowników; przy czym
rolnictwo przemysł usługi
zmniejsza się zatrudnienie w tradycyjnych gałęziach przemysłu na rzecz ga-
2.50 Zmiany struktury łęzi nowoczesnych (w tym przemysłu high-tech). Pozostała część pracujących,
zatrudnienia w Polsce stanowiąca ponad 50%, a w krajach najbardziej rozwiniętych – nawet 70%,
znajduje zatrudnienie w usługach (il. 2.51).

40° 20° 0° 20° 40° 60° 80°
0 500 1000 km
ISLANDIA
Struktura zatrudnienia w gospodarce
usługi rolnictwo
FINLANDIA
NORWEGIA
przemysł
ROSJA
SZWECJA
1. ALBANIA ESTONIA
WIELKA BRYTANIA
DANIA
2. BOŚNIA I HERCEGOWINA ŁOTWA
3. CHORWACJA IRLANDIA HOLANDIA LITWA BIAŁORUŚ
NIEMCY
POLSKA
4. CZARNOGÓRA BELGIA CZECHY
7
AUSTRIA SŁOWACJA UKRAINA
5. KOSOWO FRANCJA 40°
6 6
SZWAJCARIA WĘGRY
6. LIECHTENSTEIN MONAKO 9 MOŁDAWIA
PORTUGALIA HISZPANIA 3 2 SERBIA RUMUNIA
7. LUKSEMBURG 4 BUŁGARIA
ANDORA SAN MARINO 5 8 TURCJA
1
8. MACEDONIA PÓŁNOCNA WŁOCHY
9. SŁOWENIA GRECJA
MALTA CYPR
na zachód od Greenwich 0° na wschód od Greenwich 20° 40°
2.51 Struktura zatrudnienia w Europie
Scharakteryzuj zatrudnienie w poszczególnych sektorach gospodarki w wybranych państwach Europy (il. 2.51). Wskaż ogólne pra-
widłowości i opisz zatrudnienie według sektorów w Polsce na tle Europy.

84

28.11.2022 21:31:47
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 84 28.11.2022 21:31:47
1128_883352 _geografia_kl7_LIFT_DRUK.indd 84