Page 138 - geografia 8
P. 138
Źródła sukcesu gospodarczego Stanów Zjednoczonych
Obecnie Stany Zjednoczone (ang. United States of America – USA) wytwa-
rzają prawie 25% światowego PKB. Analiza wielu osiągnięć ekonomicznych
tego państwa pozwala stwierdzić, że jest ono światową potęgą gospodarczą.
Taki stan trwa nieprzerwanie od ponad 100 lat. W czym tkwi tajemnica suk-
cesu gospodarczego tego kraju?
Dużą rolę odgrywają bardzo korzystne warunki naturalne. Rozwo-
3.52 Przede wszystkim jowi rolnictwa sprzyjają zwłaszcza dogodny klimat i żyzne gleby. W Stanach
na południu kraju aż do XIX w. Zjednoczonych są uprawiane prawie wszystkie rośliny stref: umiarkowanej,
na plantacjach bawełny pracowali podzwrotnikowej, a także zwrotnikowej. Rozwój przemysłu umożliwiają bo-
niewolnicy
gate złoża surowców mineralnych (szczególnie tych najważniejszych w cza-
sach rewolucji przemysłowej – czyli metalicznych i energetycznych). Istotny
wpływ na rozwój gospodarki miała także przymusowa praca niewolników
z Afryki (il. 3.52) oraz nisko opłacanych imigrantów z Europy (il. 3.53).
Stany Zjednoczone mają dogodne położenie geograficzne. Terytorium
państwa rozciąga się na całą szerokość kontynentu. To pozwala kontrolować
wody dwóch strategicznie ważnych oceanów. Dzięki izolacji geograficznej od
3.53 Pod koniec XIX w. do Stanów konfliktów Europy i Azji na terenie tego kraju nie toczyły się walki w czasie
Zjednoczonych rocznie przybywało wojen światowych w XX w. (z wyjątkiem niektórych zamorskich wysp).
blisko 400 tys. imigrantów. Największe znaczenie dla szybkiego rozwoju gospodarki od początku ist-
Większość znajdowała zatrudnienie
w zakładach przemysłowych nienia Stanów Zjednoczonych przypisuje się chęci bogacenia się, pracowi-
na północy kraju tości i przedsiębiorczości mieszkańców, spośród których większość to
imigranci. Polityka państwa opiera się na liberalizmie gospodarczym.
Liberalizm gospodarczy – Do dziś przejawia się on niższymi podatkami, ograniczoną interwencją rzą-
koncepcja ekonomiczna opierająca du w gospodarkę i mniejszymi zabezpieczeniami socjalnymi niż w większości
się na wolności w działalności państw wysoko rozwiniętych. Dzięki sukcesowi gospodarczemu kraj nadal jest
gospodarczej i na prawach rynku, celem migracji osób z różnych stron świata. Liczną grupę wśród imigrantów
czyli założenie, że gospodarka dąży
do równowagi i rozwoju bez ingerencji stanowią pracownicy o wysokich kwalifikacjach, w tym naukowcy.
zewnętrznej (np. państwa).
Rola gospodarki Stanów Zjednoczonych na świecie
Od początku XX w. do końca II wojny światowej nastąpił najbardziej dy-
namiczny wzrost gospodarczy Stanów Zjednoczonych. Powstawało wtedy
bardzo dużo nowatorskich przedsiębiorstw, przede wszystkim z branż prze-
mysłu naftowego i ciężkiego oraz z bankowości. Wiele z nich szybko osiągnę-
ło globalny zasięg i pozycję liderów, które utrzymują do dziś (il. 3.54).
Współcześnie podobny rozwój amerykańskich przedsiębiorstw obserwuje
się w sektorze usług IT (patrz temat 3.6). Między innymi dlatego w Stanach
3.54 Seryjna (taśmowa) Zjednoczonych, tak jak w większości wysoko dochodowych gospodarek świa-
produkcja Forda T – pierwszego ta, podstawą PKB są usługi (ponad 80%).
powszechnie dostępnego Amerykańskie inwestycje zagraniczne należą do największych na
samochodu – rozpoczęła rozwój świecie i wspierają rozwój gospodarczy wielu krajów. Coraz częściej zwraca
motoryzacji. Ta branża w olbrzymim
stopniu wpłynęła na wiele dziedzin się również uwagę na negatywne albo niezgodne z oczekiwaniami skutki tych
życia i gospodarki inwestycji – np. na wyprowadzanie większości zysków poza granice kraju,
136
02.07.2021 14:52:48
0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd 136 02.07.2021 14:52:48
0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd 136