Page 163 - geografia 8

A B
4.27 W Australii wiele surowców wydobywa się metodą odkrywkową –
na zdjęciach: kopalnia złota Super Pit (A) w mieście Kalgoorlie [czyt. kalguli]
oraz kopalnia węgla kamiennego (B) niedaleko Newcastle [czyt. niukasl]

szlachetne (opale, szafi ry, diamenty), a także produkty przerobu ropy nafto-
wej i skroplony gaz ziemny. Mimo znaczącej pozycji górnictwa dobrze jest tu
rozwinięty także przemysł przetwórczy – głównie w wielkich miastach na
południowym wschodzie. W coraz większym stopniu jest on oparty na wiedzy
i nowoczesnych technologiach. Sprzyja temu wysoki poziom rozwoju gospo-
darczego, znaczne nakłady na badania naukowe, w tym podnoszące wydaj-
ność i konkurencyjność produkcji oraz polityka państwa, także imigracyjna.
Rolnictwo. Australia jest kojarzona z chowem owiec. W tym kraju jest 4.28 Większość australijskich
ich więcej niż ludzi (il. 4.28). Przyczyna dominacji chowu zwierząt nad upra- owiec należy do rasy merynos
wą roli leży w wyjątkowo niekorzystnych warunkach wodnych i glebowych
na znacznym obszarze państwa. Suchy klimat utrudnia, a w wielu miejscach
wręcz uniemożliwia, prowadzenie upraw i obniża jakość gleb. Wśród użyt- 47,6%
ków rolnych, które zajmują ponad 47% powierzchni, przeważają łąki i pa- 36,1%
stwiska. Lasy stanowią nieco ponad 15% powierzchni ogólnej, a pozostałe
tereny (w dużej części pustynie i półpustynie) – ponad 1/3 kraju (il. 4.29).
Chów owiec, głównie merynosów, dostarcza doskonałej jakości wełny.
Merynosy dobrze znoszą półsuche warunki środowiska. Ze względu na do-
stępność wody wypasa się je głównie w dorzeczu rzek Murray i Darling oraz 87,3%
na obszarze Wielkiego Basenu Artezyjskiego. Pod względem pogłowia owiec 16,3% 12,7%
i eksportu wełny Australia w 2019 r. zajmowała trzecie miejsce, po Chinach użytki rolne łąki, pastwiska
i Indiach, a jej udział w światowym handlu wełną wynosił ok. 20%. Chów lasy grunty orne,
sady i ogrody
pozostałe, w tym
bydła na mięso jest prowadzony na północy kraju i w środkowej części Wiel- pustynie i półpustynie
kich Gór Wododziałowych. Wokół wielkich miast rozwija się chów bydła mlecz- 4.29 Struktura użytków rolnych
nego i drobiu. Wśród upraw dominują zboża, których plony nie są jednak w Australii (w 2017 r.)
wysokie (np. pszenica: 17,6 dt/ha, dla porównania w Polsce: 44,4 dt/ha, w Da-
nii: 72,8 dt/ha). W Australii uprawia się też bawełnę, trzcinę cukrową, drzewa
owocowe i winorośl. Mimo ograniczeń przyrodniczych powierzchnia upraw Wymień które rośliny są uprawiane za-
w stosunku do liczby i potrzeb ludności jest bardzo duża. Dlatego eksport równo w Australii, jak i w Polsce, a które
australijskich produktów rolnych jest znaczny – oprócz wełny obejmuje mięso uprawia się w Australii, a w Polsce – nie.
Co o tym decyduje?
(eksport wołowiny stanowi 2% wartości eksportu Australii ogółem), pszeni- Wyjaśnij zależność między obszarami
cę (piąte miejsce na świecie), jęczmień (drugie miejsce na świecie), bawełnę upraw i chowu zwierząt a warunkami
(czwarte miejsce na świecie) i cukier (drugie miejsce na świecie). naturalnymi w Australii.

161

02.07.2021 14:53:40
0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd 161
0702_881426 _geografia_kl8_DRUK.indd 161 02.07.2021 14:53:40