Page 34 - 1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd
P. 34

Link do wiedzy Jak powstał kalen-Jak powstał kalen-
                                                            Link do wiedzy
                                                            darz?
                                                            darz?
                           Jak powstał kalendarz?                                                                                                                         KALENDARZ JULIAŃSKI
                           W starożytności ludzie wyznaczali upływ czasu na podstawie obserwacji Słońca,
                           gwiazd i Księżyca. Na tych obserwacjach opierały się pierwsze kalendarze.                                   Rok w kalendarzu rzymskim trwał
                                                                                                                                       355 dni i był krótszy niż rok
                                                                                                                                       słoneczny, czyli okres, w którym
                                                                                                                                       Ziemia okrąża Słońce (wynosi on             Nazywam się
                                                                                                                                       365,25 dnia). Aby zsynchronizować    Juliusz Cezar. Czy wiesz,
                                                                                                                                       kalendarz z porami roku, trzeba
                                               KALENDARZ EGIPSKI                                                                       było dodawać od czasu do czasu    że jeden z rzymskich miesięcy
                                                                                                                                       brakujące dni. W 46 roku p.n.e.      – Iulius – otrzymał nazwę
                                                                                                                                       rzymski wódz Juliusz Cezar
         Jeden z pierwszych kalendarzy       wschodzą i zachodzą, pory suche     Każdy z okresów Egipcjanie podzielili                 przeprowadził reformę kalendarza.         na moją cześć?
         opracowali starożytni Egipcjanie około   przeplatają się z porami deszczowymi,   na cztery miesiące, z których każdy miał     Wprowadzono wówczas rok
         pięciu tysięcy lat temu. Mieszkańcy   a obfite opady sprawiają, że ich rzeka   30 dni. Do tych 360 dni Egipcjanie              słoneczny liczący 365 dni,
         Egiptu zauważyli, że pewne zjawiska   (Nil) wylewa. Na podstawie takich   dodali pięć dni świątecznych. W ten                 a co cztery lata rok przestępny
         przyrodnicze są powtarzalne:        obserwacji Egipcjanie wyodrębnili   sposób powstał pierwszy kalendarz.                    składający się z 366 dni. Kalendarz
         Słońce i Księżyc regularnie         trzy okresy.                        Rok liczył w nim 365 dni.                             ten na cześć Juliusza Cezara
                                                                                                                                       nazwano juliańskim.






                                                                                                                                                                       KALENDARZ GREGORIAŃSKI



                                                                                                                                                                                                              W kalendarzu juliańskim rok był
                                                                                                                                                                                                              o 11 minut za długi w stosunku
                                                                                                                                                                                                              do roku słonecznego. Z biegiem
                                                                                                                                                                                                              czasu różnica pomiędzy rokiem
                                                                                                                                                                                                              kalendarzowym a rokiem słonecznym
                                                                                                                                                                                                              była coraz większa. Po upływie
                                       WCZESNY KALENDARZ RZYMSKI
                                                                                                                                                                                                              1500 lat wynosiła już 10 dni. Aby temu
                                                                                                                                                                                                              zaradzić, papież Grzegorz XIII nakazał
                                                                                                                                                                                                              pominąć 10 dni w 1582 roku.
                                                                                 Starożytni Rzymianie opracowali                                                                                              W ten sposób po 4 października
                                                                                 kalendarz na podstawie obserwacji                                                                                            nastąpił 15 października. Papież
                                                                                 Księżyca. Na początku istnienia Rzymu,                                                                                       udoskonalił też sposób naliczania lat
                                                                                 czyli w VIII wieku p.n.e., rok miał 304 dni                                                                                  przestępnych. Ustalił, że lata, których
                                                                                 i był podzielony na dziesięć miesięcy.                                                                                       ostatnie cyfry to 00, są przestępne
                                                                                 Rozpoczynał się od marca, zwanego                                                                                            tylko wtedy, jeżeli dwie pierwsze cyfry
                                                                                 po łacinie Martius. Nazwa ta                                                                                                 tworzą liczbę podzielną przez cztery.
                                                                                 pochodziła od imienia rzymskiego
                                                                                 boga wojny – Marsa. Taki podział roku
                                                                                 znalazł swoje odbicie w łacińskich                                                                Kalendarz gregoriański obowiązuje dziś w większości krajów
                                                                                 nazwach kolejnych miesięcy –                                                                      na świecie z wyjątkiem krajów muzułmańskich. Natomiast
                                                                                 September to miesiąc siódmy                                                                       kalendarz juliański jest nadal stosowany w Kościele
                                                                                 (od łacińskiego liczebnika septem),                                                               prawosławnym. Różnica między kalendarzami juliańskim
                                                                                 October – ósmy, November – dziewiąty,                                                             i gregoriańskim wynosiła w XX wieku 13 dni.
                                                                                 a December – dziesiąty. Z czasem
                                                                                 do kalendarza rzymskiego
                                                                                 wprowadzono dwa dodatkowe                                                                Papież Grzegorz XIII
                                                                                 miesiące – Ianuarius i Februarius.








                                        32



   1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd   32                                                                    04.10.2022   11:33:13
   1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd   32
                                                                                                              04.10.2022   11:33:13
   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39