Page 32 - 1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd
P. 32

Określanie połowy stulecia – daty z naszej ery

                                            Aby wydarzenia umiejscowić w czasie dokładniej, określamy połowę
                                            stulecia. W tym przypadku interesują nas głównie dwie ostatnie cyfry
                                            daty.




          I połowa wieku                                         II połowa wieku

          Jeżeli dwie ostatnie cyfry daty tworzą liczbę          Jeżeli dwie ostatnie cyfry daty tworzą liczbę,
          mniejszą od 50 lub równą 50, to dane                   która mieści się w przedziale od 51 do 99
          wydarzenie miało miejsce w I połowie wieku.
                                                                 lub rok zakończony jest dwoma zerami,
          Przykładowo rok 1410 to I połowa wieku XV,             to wydarzenie zaliczamy do II połowy wieku.
          ponieważ 10 < 50.
                                                                 Przykładowo rok 1683 to II połowa wieku XVI,
                                                                 ponieważ 83 > 50.




       Oznaczanie połowy stulecia na osi czasu


                 I wiek                    II wiek                   III wiek                   IV wiek

         I połowa     II połowa     I połowa    II połowa     I połowa     II połowa    I połowa     II połowa
           1–50        51–100       101–150      151–200      201–250      251–300      301–350       351–400



              Określ, która to połowa wieku: 1492 rok, 1812 rok, 250 rok, 1000 rok.



                                            Jak obliczać upływ czasu?
                                            Gdy chcemy się dowiedzieć, ile lat minęło między dwoma zdarze-
                                            niami, obliczamy upływ czasu. Jeśli mamy dwie daty – czyli dwie
                                            liczby – to od liczby większej odejmujemy mniejszą (przy założeniu,
                                            że wydarzenia pochodzą z tej samej ery). Zobaczmy, jak to wygląda
                                            na konkretnym przykładzie. Budowa Bazyliki Mariackiej w Gdańsku
                                            była  ogromnym  przedsięwzięciem.  Kamień  węgielny  pod  budowę
                                            tej największej ceglanej świątyni w Europie położono w 1343 roku.
                                            W 1502 roku prace budowlane dobiegły końca. Aby obliczyć, ile lat
                                            trwały, należy wykonać odejmowanie: 1502 – 1343 = 159. Odpo-

                                            wiedź brzmi: Bazylikę budowano przez 159 lat.
                                               Nieco inaczej oblicza się upływ czasu, gdy daty wydarzeń pocho-
                                            dzą z dwóch różnych er. Obliczmy zatem, ile lat państwem rzymskim
                                            władał cesarz Oktawian August. Pełnię władzy w Rzymie przejął on
       Bazylika Mariacka w Gdańsku          w 31 roku p.n.e., a zmarł w 14 roku n.e.

                                        30



                                                                                                              04.10.2022   11:33:10
   1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd   30                                                                    04.10.2022   11:33:10
   1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd   30
   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37