Page 29 - 1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd

2.2 Obliczamy czas

Podejmij temat z Wymień jak najwięcej sytuacji z życia codziennego, w których
niezbędne jest stosowanie dat.

Do czego służą nam daty?

Daty są nam potrzebne w różnych sytuacjach. Bez nich trudno byłoby precyzyjnie określić termin spo-
tkania czy dzień rozpoczęcia wakacji. Data zawiera najczęściej numer dnia, nazwę lub numer miesiąca
oraz numer roku. Czy ludzie zawsze określali daty w ten sposób? W średniowieczu, aby wskazać dzień
ważnego wydarzenia, często posiłkowano się świętami kościelnymi. Na przykład dokument założycielski
Akademii Krakowskiej został wydany w dzień Zielonych Świątek 1364 roku. Na podstawie chronologii
można ustalić, że to ruchome święto przypadło wówczas 12 maja.

Wiek, półwiecze i tysiąclecie
Aby określić czas wydarzeń z przeszłości, historyk używa jednostek, które my stosujemy w życiu co-
dziennym – dni, miesięcy i lat. Historycy posługują się także jednostkami, które nie są nam na co dzień
potrzebne: wiekami, półwieczami i tysiącleciami.

Wiek to 100 lat. Półwiecze (połowa wieku) Tysiąclecie to 1000 lat,
Ten okres nazywamy też stuleciem. to 50 lat. czyli 10 wieków.

Wieki i tysiąclecia zapisujemy przy użyciu cyfr rzymskich.

Cyfry rzymskie i arabskie

I 1 VI 6 XI 11 XVI 16
II 2 VII 7 XII 12 XVII 17

III 3 VIII 8 XIII 13 XVIII 18
IV 4 IX 9 XIV 14 XIX 19
Tysiąclecia i wieki zaznaczone
V 5 X 10 XV 15 XX 20
na osi czasu

Tysiąclecia
I II III

I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI

Wieki

27

04.10.2022 11:33:06
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 27 04.10.2022 11:33:06
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 27