Page 88 - 1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd
P. 88
Jan Zamoyski – polityk, wódz i mecenas kultury
Jednym ze szlachciców, którzy budowali pomyślność Rzeczypospoli-
tej, był wybitny wódz i polityk Jan Zamoyski – bliski współpracow-
nik króla Stefana Batorego (panował w latach 1576–1586). W czasie
rządów tego władcy Zamoyski objął najważniejsze urzędy państwowe:
kanclerza i hetmana, czyli najwyższego dowódcy wojsk. Jego wyso-
ka pozycja budziła do niego niechęć części szlachty. Jednak Zamoyski
był oddany sprawom Polski. Dążył do usprawnienia funkcjonowania
państwa i powiększania jego dochodów. Pragnął, by Polska produko-
Jan Zamoyski z buławą – wała drogie i luksusowe towary, a nie tylko była ich odbiorcą. Dlatego
symbolem władzy hetmańskiej. nawoływał szlachtę do sprowadzania zagranicznych rzemieślników
Jako dowódca Zamoyski i rozwijania rodzimej produkcji. Postulaty te realizował w swoich
uczestniczył między innymi rozległych dobrach. Sprowadzał osadników i kupców. Budował huty
w zwycięskich wyprawach króla żelaza i szkła, tkalnie sukna oraz zakłady produkcji safianu – skóry
Stefana Batorego przeciwko Rosji przeznaczonej do wyrobu drogiej galanterii.
na Inflanty (obecnie ta kraina Zamoyski czerpał ze swych posiadłości znaczne dochody, które
znajduje się w granicach Łotwy potem przeznaczał na odważne przedsięwzięcia. W 1580 roku zało-
i Estonii). żył Zamość. Następnie uczynił to miasto prężnym ośrodkiem kultu-
ralnym i naukowym.
Kanclerz – dawniej: urzędnik
kierujący kancelarią władcy. Jako człowiek wyedukowany i obyty w świecie Zamoyski rozumiał,
Miał duży wpływ na politykę że państwo potrzebuje ludzi wykształconych. W 1594 roku założył
zagraniczną państwa. w Zamościu Akademię Zamojską. Reprezentowała ona wysoki
Nadzorował królewskie poziom nauczania i była trzecią uczelnią wyższą w Rzeczypospolitej
sądownictwo. (po uniwersytetach w Krakowie i Wilnie).
Jan Zamoyski zadbał o piękno
Zamościa. Do dziś nasz zachwyt
budzą wspaniałe renesansowe
zabytki zaprojektowane
przez włoskich architektów.
Jedną z tych budowli jest ratusz
usytuowany na Starym Mieście
(na zdjęciu). Zabytkowe
centrum miasta zostało
wpisane na Listę światowego
dziedzictwa kulturalnego
i przyrodniczego UNESCO.
Znajdują się na niej obiekty
i regiony świata o szczególnej
wartości historycznej, kulturalnej
i przyrodniczej.
86
04.10.2022 11:34:45
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 86 04.10.2022 11:34:45
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 86
