Page 92 - 1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd
P. 92
5.4 Stulecie wojen
ŚREDNIOWIECZE NOWOŻYTNOŚĆ WSPÓŁCZESNOŚĆ
IX X XI XII XIII XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI
wieki
1655 rok – obrona Jasnej Góry 1683 rok – bitwa pod Wiedniem
Podejmij temat z O jakiej postaci historycznej wspomniano w trzeciej zwrotce
Mazurka Dąbrowskiego?
Potop szwedzki
W XVII wieku Rzeczpospolita była jednym z największych państw
w Europie. W obronie swojego terytorium musiała toczyć liczne wal-
ki z sąsiadami: Szwecją, Rosją i imperium osmańskim, czyli Turcją.
W XVII wieku najgroźniejszym rywalem była Szwecja. Między in-
nymi w walkach z tym państwem wsławił się Stefan Czarniecki – bo-
hater trzeciej zwrotki polskiego hymnu.
Szwecja była krajem stosunkowo biednym. Żyła z wypraw łupie-
skich, a o jej sile stanowiła znakomita armia. Aby rozwiązać proble-
my finansowe, Szwedzi zdecydowali się na wojnę z Polską.
Augustyn Kordecki dobrze
przygotował klasztor do obrony, W 1655 roku armia szwedzka napadła na Rzeczpospolitą. W krót-
a potem umiejętnie nią dowodził. kim czasie zajęła znaczną część jej terytorium, w tym Warszawę
Zasługi przeora docenił i Kraków. Szybkie postępy wroga wynikały nie tylko z faktu posiada-
współczesny mu publicysta, nia świetnej armii, ale też braku skutecznego oporu ze strony polskiej.
Stanisław Kobierzycki, który Ośmieleni tym faktem Szwedzi rabowali szlacheckie majątki, łupili
tak pisał o Kordeckim: pozycję miasta i wsie oraz kościoły i klasztory. Z tego powodu ich wyniszcza-
dla armat i stanowiska załodze jący najazd nazwano potopem szwedzkim.
wystawił, straże nocami doglądał,
żołnierzy słowem i hojnością Obrona Jasnej Góry i wojna podjazdowa
zachęcał, zakonników na duchu
podnosił i krzepił, szlachcie Najazd Szwedów sprawił, że groźba upadku Rzeczypospolitej sta-
zniechęconej ducha dodawał, ła się realna. W tej sytuacji szczególnego znaczenia nabrała obro-
kiedy w końcu strach i zwątpienie na klasztoru paulinów na Jasnej Górze. W listopadzie 1655 roku
poddać się i bramy otworzyć radziły, wojska szwedzkie rozpoczęły oblężenie twierdzy. Broniło jej trzystu
on się oparł i na swoim postawił […]. obrońców – zakonnicy, żołnierze i wspierająca ich szlachta. Obroń-
cy klasztoru z przeorem Augustynem Kordeckim nie ugięli się
Przeor – przełożony wspólnoty przed żądaniami Szwedów i nie poddali klasztoru. Po 40 dniach
zakonnej. Szwedzi ponieśli porażkę i odstąpili od oblężenia.
90
04.10.2022 11:34:58
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 90 04.10.2022 11:34:58
1004_883383_historia_kl4_DRUK.indd 90
