Page 115 - historia 5
P. 115
Jak lokowano miasta?
Władcy i możni pragnęli, aby osady rzemieślniczo-handlowe powstające na ich ziemiach rozwijały się
i przynosiły coraz większe dochody. Warunkiem ich rozwoju był napływ ludności osadniczej –
rzemieślników i kupców. Aby zachęcić ich do osiedlania się na swoich ziemiach, właściciele dóbr stosowali
lokację. Polegała ona na przyznawaniu mieszkańcom poszczególnych osad uprawnień nazywanych
prawami miejskimi. Lokacja to również założenie nowego miasta od podstaw.
Właściciel ziemi sporządzał Zadaniem zasadźcy było znalezienie Na gruntach wyznaczonych pod
dokument lokacyjny. Wymieniał osadników i sprowadzenie ich budowę miasta osiedlali się przyszli
w nim przywileje mieszkańców miasta na ziemie wskazane przez właściciela mieszczanie, czyli mieszkańcy miast.
(np. prawo do korzystania z pańskich w dokumencie lokacyjnym. Zachętą W powstającym mieście zasadźca
lasów). Władca wręczał dokument do osiedlania się były czasowe i osadnicy wytyczali prostokątny
zasadźcy, który w jego imieniu zwolnienia od świadczeń na rzecz rynek, od którego odchodziły ulice
zajmował się organizacją miasta. pana feudalnego. przecinające się pod kątem prostym.
Samorząd miejski
Przedstawicielem pana feudalnego w nowo założonym mieście
był zasadźca nazywany wójtem. W imieniu właściciela pobierał
czynsze od mieszczan. Stał też na czele ławy miejskiej, mającej Czynsz – tu: opłata uiszczana
uprawnienia sądownicze. Innym organem samorządu miejskiego w pieniądzach.
była rada miejska. W skład rady wchodzili najbogatsi mieszcza- Rada miejska – organ, który
nie, a przewodził jej burmistrz. Mieszczanie dążyli do uniezależ- sprawował zarząd nad miastem.
nienia się od władzy właściciela ziemi i wójta. Stopniowo uzyskiwali Rajcy uchwalali też prawa
coraz większy wpływ na życie w mieście. obowiązujące mieszczan.
113
0626_historia_.indd 113 02.07.2018 11:54:30