Page 184 - historia 6

6.6 Czasy stanisławowskie

wiek ŚREDNIOWIECZE NOWOŻYTNOŚĆ WSPÓŁCZESNOŚĆ
XIV XV XVI XVII XVIII XIX XX XXI
1765 rok – otwarcie Teatru Narodowego
w Warszawie i założenie czasopisma „Monitor”

Podejmij temat z Opisz kulturę i umysłowość czasów saskich. Które osiągnięcia
z tego okresu możemy uznać za zdobycze oświecenia?

Ciekawe! Oświecony monarcha
Stanisław August utrzymywał Polskie oświecenie rozpoczęło się jeszcze za panowania króla Augu-
kontakty z największymi myśli- sta III Sasa. Swój rozkwit przeżywało jednak w latach 1764–1795,
cielami swoich czasów. Wolter, czyli w okresie rządów Stanisława Augusta Poniatowskiego. Król
korespondujący z polskim kró- podjął wiele działań na rzecz rozwoju i naprawy państwa. Założył
lem, zaliczał go do najbardziej Szkołę Rycerską, współtworzył Konstytucję 3 maja, opiekował się
światłych monarchów epoki.
Komisją Edukacji Narodowej. Reformował kraj w duchu oświece-
nia – zniósł tortury i procesy o czary. Działał też na rzecz popra-
wy sytuacji chłopów i pracował nad kodyfikacją prawa, ale sejm
odrzucił jego projekty reform. Czasy stanisławowskie to okres roz-
woju kultury i sztuki. Władca otaczał opieką artystów i uczonych,
wzniósł i przebudował wiele obiektów w stylu klasycystycznym
– np. Łazienki Królewskie w Warszawie.

Spośród wszystkich polskich miast w czasach stanisławowskich najszybciej rozwijała się Warszawa, gdzie powstawały liczne
instytucje rządowe, banki, kantory i manufaktury. Pod koniec XVIII wieku stolica liczyła 100 tysięcy mieszkańców
i była największym polskim miastem. Obraz Canaletta ukazuje Warszawę widzianą od strony Pragi.

182

0618_881295_historia_kl6.indd 182 18.06.2019 11:12:59