Page 182 - historia 6
P. 182
1 Tadeusz Korzon [czyt. kor-zon] Tadeusz Korzon o przyczynach upadku Rzeczypospolitej
1
(1839–1918) – wybitny badacz
nowożytnych dziejów Polski Skądże więc upadek? Jakim sposobem mogły rozebrać Polskę trzy mo-
2
i powszechnych. carstwa, niedawno między sobą powaśnione […]?
2 Powaśnione – skłócone. Tylko z przyczyn intelektualnych i moralnych. […] W tłumie rzą-
dzącym Rzeczpospolitą nie masz ani jednego człowieka, który by znał
3 Komisye Skarbowe – organy
rządowe powołane w 1764 roku stosunki zagraniczne lub stan kraju własnego, ani jednego fi nansisty
3
osobno dla Korony i Litwy. Od- do umiejętnego kierowania Komisyami Skarbowemi , ani jednego ofi -
powiadały przed sejmem za fi - cera, uzdolnionego chociażby do zastosowania regulaminu pruskiego
nanse państwa. w przechowywanych szczątkach wojska polskiego. […]
4 Naddziad – pradziad, przodek. […] panująca nad Polską szlachta była synem marnotrawnym niegdyś
bohaterskiego rycerstwa, mądrych, światłych, kochanych na świecie nad-
dziadów . Zniweczyła ona w próżniactwie wszystkie urządzenia państwo-
4
we: urząd stał się dla niej tytułem bez pracy, ojczyzna – łonem do spania,
a życie – pasmem uczt, o ile być może, najobfi tszych w jedzenie i wina.
Źródło: T. Korzon, Historia Polski, Kijów 1918
1 Jakie przyczyny upadku Rzeczypospolitej wymienia Tadeusz Korzon
w przytoczonym fragmencie?
2 Panująca nad Polską szlachta była synem marnotrawnym niegdyś
bohaterskiego rycerstwa. Czy zgadzasz się z tą opinią? Dlaczego?
5 Władysław Konopczyński Przyczyny rozbiorów według Władysława Konopczyńskiego 5
(1880–1952) – historyk nowożyt- […] za późno pod datą 1795 roku rozpamiętywać własne nasze za-
ności.
niedbania. To można było robić i to się zrobiło przed opowiadaniem
o Trzecim Maju i Kościuszce, nawet przed Barem i reformami Czarto-
ryskich. […] Polacy […], jak żaden inny naród europejski, dźwignęli się
własnym rozumem i szli do ocalenia może nie dość szybko, krokiem nie
dość pewnym i wyliczonym, ale niezachwianym. Jeszcze jedno pokole-
nie, a nikt by nie poznał wnuków epoki saskiej. […]
6
6 Despoci Wschodu – władcy Despoci Wschodu znaleźli w zniszczeniu Polski cel wspólny, który ich
Austrii, Rosji i Prus. połączy na dziesiątki lat; ludy Zachodu, Anglicy i Francuzi, zwalczały się
nawzajem: w takiem otoczeniu Polska, choćby rozwinęła dwakroć więk-
szą siłę, niż ta, którą stworzyli powstańcy kościuszkowcy, musiała ulec.
Źródło: W. Konopczyński, Dzieje Polski nowożytnej 1648–1795, t. 2, Warszawa 1936
1 Powiedz, które przyczyny upadku Rzeczypospolitej – zewnętrzne
czy wewnętrzne – uwydatnia w zacytowanym fragmencie Władysław
Konopczyński. Porównaj ten punkt widzenia z opinią Korzona.
2 Jeszcze jedno pokolenie, a nikt by nie poznał wnuków epoki saskiej.
Jak rozumiesz to twierdzenie Władysława Konopczyńskiego?
Czy zgadzasz się z nim? Uzasadnij odpowiedź.
180
180
0618_881295_historia_kl6.indd 180 18.06.2019 11:12:58
