Page 185 - historia 6

Obiady czwartkowe i ich uczestnicy
Stanisław August zapraszał pisarzy, artystów i uczonych na cotygodniowe obiady czwartkowe. Uczestnicy tych
spotkań, wzorowanych na paryskich salonach literackich, wymieniali się poglądami na temat naprawy Rzeczy-
pospolitej, rozmawiali o literaturze i sztuce. Gośćmi króla byli najwięksi przedstawiciele polskiego oświecenia.

Ignacy Krasicki – biskup warmiński Stanisław Staszic – pisarz, autor Adam Naruszewicz – historyk, poeta,
i arcybiskup gnieźnieński, jeden dzieła Przestrogi dla Polski. Głosił dramatopisarz i publicysta, redaktor
z najwybitniejszych polskich poetów, potrzebę zreformowania kraju. Uważał, czasopisma literackiego „Zabawy
twórca satyr, bajek i poematów, że mieszczanie powinni mieć swoich Przyjemne i Pożyteczne”. Był autorem
np. Monachomachii, w której przedstawicieli w sejmie. Postulował Historii narodu polskiego. Napisał
krytykował ciemnotę i lenistwo nadanie wolności osobistej chłopom też wiele satyr, w których ośmieszał
duchownych. i zniesienie pańszczyzny. szlachecki sarmatyzm.
z Jakie poglądy prezentowały ukazane postacie? Czy ich zapatrywania były zbieżne z działaniami
podejmowanymi przez króla?

Popularyzacja idei oświecenia

Król zabiegał o to, by idee oświecenia i program naprawy Rzeczy-
pospolitej trafi ały do jak największej grupy ludzi. W 1765 roku dzięki
jego inicjatywie powstał Teatr Narodowy w Warszawie. Instytu-
cja ta, otwarta dla szerokiej publiczności, miała na celu edukowanie
społeczeństwa. Staraniem Wojciecha Bogusławskiego, dyrekto-
ra teatru, wystawiano na scenie głównie sztuki rodzimych twórców.
Wymowa tych utworów miała charakter patriotyczny. Autorzy ukazy-
wali pojednanie różnych stanów dla dobra ojczyzny, piętnowali przy-
wiązanie szlachty do złotej wolności czy przedkładanie prywatnych Upowszechnianiu idei
interesów nad dobro państwa. Sztuki o takich treściach to między oświeceniowych służył również
innymi: opera Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale Bogusławskiego inny projekt króla – „Monitor”,
oraz komedie: Powrót posła Juliana Ursyna Niemcewicza i Sarma- najważniejsze czasopismo
tyzm Franciszka Zabłockiego. W Teatrze Narodowym wystawia- społeczno-polityczne w Polsce
no także dzieła twórców francuskich, np. Woltera. czasów stanisławowskich.

183

0618_881295_historia_kl6.indd 183 18.06.2019 11:13:01