Page 83 - historia 6

Henryk Walezy na tronie Polski
Uroczysta koronacja królewska Henryka Walezego
odbyła się w lutym 1574 roku podczas sejmu korona-
cyjnego na Wawelu. Henryk nie odegrał istotnej roli
w historii Polski. Nie znał łaciny; z tego też powodu
opuszczał posiedzenia senatu, które mało go intereso-
wały. Szlachta zarzucała mu lekceważenie spraw pań-
stwowych. Oburzenie szlachciców budziło to, że król
zamiast interesować się sprawami państwa, trwoni
czas na grę w karty czy rozpustne uczty. Raziło rów-
nież noszenie przez Henryka biżuterii i wymyślnych
strojów ozdobionych koronkami.
Walezy panował krótko, zaledwie kilka miesięcy. Jedną z przyczyn wyjazdu Henryka Walezego
W połowie 1574 roku – na wieść o śmierci swojego bra- z Polski było jego rozczarowanie Rzecząpospolitą.
ta – potajemnie opuścił Kraków i wyjechał do Paryża, Król krytykował skłonność Polaków do awantur,
by objąć opustoszały francuski tron. Henryk formalnie pijaństwa, pychy i gadulstwa. Nie potrafił też
nie zrzekł się polskiej korony. Nad Wisłę, pomimo we- przywyknąć do panującego tu klimatu, znacznie
zwań szlachty, już nie powrócił. Brać szlachecka stanę- chłodniejszego niż we Francji. Powyżej: obraz Artura
ła przed koniecznością wyboru nowego władcy. Grottgera Ucieczka Henryka Walezego z Polski.

W skrócie

Po śmierci Zygmunta Augusta w 1572 roku władcy Rzeczypospolitej Śladami historii po Warszawie
byli wybierani przez szlachtę na sejmach elekcyjnych.

Każdy elekt musiał zaprzysiąc przed objęciem tronu królewskiego
artykuły henrykowskie i pacta conventa.
Pierwszym elekcyjnym władcą Polski był francuski książę Henryk
Walezy. Panował on w latach 1573–1574.

Czy już umiesz?

1 Podaj definicje następujących terminów: interrex, viritim, elektor,
elekt, sejm elekcyjny, pacta conventa.
2 Wyjaśnij okoliczności uchwalenia artykułów henrykowskich. Najwięcej elekcji w historii od-
Wymień postanowienia zawarte w tym dokumencie. było się na Woli, będącej dziś
3 Oceń, czy artykuły henrykowskie osłabiały władzę króla, jedną z dzielnic Warszawy. Wy-
czy ją umacniały. Uzasadnij odpowiedź. darzenia te upamiętnia pomnik
4 Opisz panowanie Henryka Walezego. Wyjaśnij, z jakich powodów Electio Viritim wzniesiony w 1997
król opuścił Polskę. roku (na zdjęciu).

81

0618_881295_historia_kl6.indd 81 18.06.2019 11:07:30