Page 77 - historia 7

Secesja stanów południowych

W 1860 r. w wyborach prezydenckich zwyciężył Abraham Lincoln [czyt.
linkoln] – republikanin, zwolennik abolicjonizmu i centralizacji. Prezydent
z takimi poglądami był nie do zaakceptowania w stanach południowych.
Na przełomie lat 1860 i 1861 większość z nich dokonała secesji (wystą-
pienia) z Unii (tak brzmiała potoczna nazwa Stanów Zjednoczonych). Se-
cesjoniści założyli własne państwo – Skonfederowane Stany Ameryki
(Konfederację) ze stolicą w Richmond [czyt. riczmond] w Wirginii [czyt.
wirdżinii]. Odłączenie się stanów południowych zapoczątkowało wojnę
z Unią, która stanęła w obronie jedności kraju. Północ była w korzystniej-
szej sytuacji. Dysponowała większą liczbą żołnierzy, miała lepiej rozwinięty
przemysł (także zbrojeniowy) i bardziej wydajne rolnictwo. Silna flota Półno-
cy mogła w każdej chwili zablokować porty Południa, które było całkowicie
uzależnione od importu towarów, w tym broni, z zagranicy. W 1863 r. Lincoln wydał dekret
znoszący niewolnictwo na Południu.
Jednak to od wyniku wojny
zależało, czy południowe stany
podporządkują się temu prawu.

Wojnę secesyjną rozpoczął
przeprowadzony 12 kwietnia 1861 r.
atak sił Konfederacji na fort
Sumter [czyt. samter] w Karolinie
Południowej.

Lincoln o niewolnictwie

Zasada niewolnictwa jest nielogiczna. „Jeśli A. może dowieść, choćby w sposób najbardziej przekonujący, że ma
prawo niewolić B. – to przecież B., używając tych samych argumentów, może udowodnić, że ma prawo niewolić A.”
Mówicie, że A. jest biały, a B. – czarny. A zatem jest to sprawa koloru: ludzie o jaśniejszej skórze mają prawo
niewolić ciemnoskórych? Zastanówcie się. Jeśli przyjmiecie tę zasadę, możecie stać się niewolnikami pierwszego spo-
tkanego człowieka, który ma jaśniejszą cerę niż wy.
Powiadacie, że nie jest to właściwie sprawa koloru skóry? Że biali górują intelektualnie nad czarnymi i dlatego
mają prawo ich niewolić? Zastanówcie się ponownie. W myśl tej zasady powinniście zostać niewolnikami pierwszego
spotkanego człowieka, który okaże się inteligentniejszy niż wy.

Źródło: S.B. Oates, Lincoln, tłum. M. Ronikier, Warszawa 1991
1 Jakie stanowisko zajął Lincoln wobec problemu niewolnictwa? W jaki sposób je uzasadnił?
2 Napisz list do plantatorów, w którym przedstawisz własne argumenty potwierdzające słuszność zniesienia
niewolnictwa. Możesz również odwołać się do tych podanych przez Lincolna.

75

02.06.2020 10:21:22
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 75 02.06.2020 10:21:22
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 75