Page 75 - historia 7

Indiański wódz Geronimo [czyt. dżeronimo] o sytuacji Apaczów 1 1 Apacze – plemię indiańskie zamiesz-
kujące południowo-zachodnie obsza-
Między Apaczami a rządem [Stanów Zjednoczonych] toczy się wielki spór. ry Ameryki Północnej.
Od dwudziestu lat jesteśmy więzieni […]. Władze trzymają nas obecnie w kra- 2 Chodzi o tereny rezerwatu przy For-
inie Komanczów i Kiowów , która nie odpowiada naszym potrzebom. Tutejsze cie Sill w Oklahomie. Panował tam wil-
2
tereny i klimat odpowiadają, być może, Indianom, którzy tu pierwotnie miesz- gotny klimat, co było przyczyną chorób
kali, ale liczebność naszego szczepu wciąż maleje i będzie nadal malała, jeśli nie Apaczów przystosowanych do życia
uzyskamy zezwolenia na powrót do naszej krainy. Taki obrót rzeczy jest nie- w klimacie suchym.
unikniony. Nie ma, moim zdaniem, klimatu i terenu, który mógłby się równać
z Arizoną. Mamy pod dostatkiem dobrej roli, trawy, drewna i minerałów w kra-
inie, którą Wszechmocny stworzył dla Apaczów. To jest moja ziemia, mój dom,
ziemia moich ojców, na którą domagam się zezwolenia powrotu. […] Jeśli to się
ziści, umrę spokojnie w poczuciu, że mój lud, wrócony rodzinnym stronom,
będzie się rozmnażał zamiast dalej szczupleć i nasze imię nie zaginie. […] Gdy-
bym dożył spełnienia tego, sądzę, że potrafiłbym zapomnieć wszystkie krzywdy,
jakich kiedykolwiek doznałem […].

Źródło: Geronima żywot własny, spisany przez S.M. Barretta, tłum. K. Zakrzewski, Warszawa 1975
Geronimo był wodzem Apaczów.
1 Jaka była sytuacja Indian w rezerwacie? Dlaczego Geronimo chciał wrócić Toczył walki z armią USA
w rodzinne strony? Do kogo kierował swoją prośbę? o wolność i ziemię. Poddał się
w 1886 r. Jego kapitulację uważa
2 Dowiedz się więcej o losach Geronima. Czy amerykański rząd spełnił jego się za symboliczny koniec wojen
prośbę? z Indianami w USA.

Niewolnictwo i jego krytyka

W XIX w. w USA nasilił się problem niewolnictwa. W 1860 r. w tym kraju
mieszkało już cztery miliony niewolników, głównie na południu. Byli to po-
tomkowie ludzi sprowadzanych we wcześniejszych wiekach z Afryki do pracy
na plantacjach. Niewolnicy wraz z dziećmi stanowili własność swoich go-
spodarzy. Nie mogli ich samowolnie opuścić. Nie mieli żadnych praw, byli
pozbawieni opieki zdrowotnej i możliwości kształcenia. Za nieposłuszeństwo
właściciel mógł ich bezkarnie okaleczyć, a nawet zabić.
W XVIII w. najbardziej postępowe środowiska na świecie zaczęły kryty-
kować niewolnictwo jako niegodne człowieka. Uformował się wówczas ruch
zwany abolicjonizmem. Jego przedstawiciele domagali się całkowitego
zniesienia niewolnictwa. Na początku XIX w. pod wpływem abolicjonistów
Wielka Brytania i Stany Zjednoczone wprowadziły zakaz handlu ludźmi.
Wkrótce śladem tych państw poszły kolejne kraje europejskie. Jednak pro- W miastach na południu USA
blem niewolnictwa w USA nie został rozwiązany. W konstytucji pominięto organizowano targi niewolników.
tę kwestię. Poszczególne stany mogły zatem regulować ją we własnym za- Przeprowadzano też aukcje,
kresie. O ile te północne zniosły niewolnictwo, o tyle południowe – nadal je na których ludzie byli wystawiani
na sprzedaż obok rozmaitych
utrzymywały. Poza tym – dążyły do zalegalizowania niewolnictwa w nowo towarów. Powyżej: ulotka z 1829 r.,
utworzonych stanach, co budziło sprzeciw Północy. informująca o aukcji niewolników.

73

02.06.2020 10:21:15
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 73
0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd 73 02.06.2020 10:21:15