Page 98 - historia 7
P. 98

Szybciej, wyżej, dalej…                                                                                                                                                           Przelot nad kanałem La Manche

                                                                                                                                                                                                         W 1909 r. francuski pilot Louis Blériot
                       Przyjrzyj się niektórym dokonaniom człowieka                                                                                                                                      [czyt: lui blerjo] jako pierwszy człowiek
                       przełomu wieków XIX i XX.                                                                                                                                                         w historii przeleciał samolotem
                                                                                                                                                                                                         nad kanałem La Manche [czyt. la mansz]
                                                                                                                                                                                                         położonym między wybrzeżem Francji
                                                                                                                                                                                                         a Wielką Brytanią. Historyczny lot trwał
                                                                                                                                                                                                         37 minut. Blériot dokonał swojego
                                                                                                                                                                                                         wyczynu na maszynie własnej konstrukcji.

                                                          Pierwszy drapacz chmur
                                                          Dzięki upowszechnieniu stali, materiału mocniejszego
                                                          niż żelazo, oraz wynalezieniu windy można było
                                                          wznosić coraz wyższe budowle. Za pierwszy
                                                          wieżowiec na świecie uważa się 10-piętrowy                                             Wieża Eiffla
                                                          Budynek Ubezpieczeń Domowych, wzniesiony
                                                          w latach 1884–1885 w Chicago. Piętra i ściany                                          Symbolem industrializacji i nowych
                                                          zewnętrzne utrzymywał w nim stalowy szkielet.                                          możliwości technicznych stała się
                                                          To innowacyjne rozwiązanie umożliwiło w przyszłości                                    wieża Eiffla [czyt. ajfla] w Paryżu.
                                                          konstruowanie jeszcze wyższych drapaczy chmur.                                         Dzieło francuskiego inżyniera powstało
                                                                                                                                                 w latach 1887–1889. Składa się z przeszło
                                                                                                                                                 18 tysięcy żelaznych części i ma 324 metry
                                                                                                                                                 wysokości. Do 1929 r. wieża Eiffla była
                                                                                                                                                 najwyższą budowlą świata.
                                                          Kabel telegraficzny pod Oceanem Atlantyckim

                                                          W 1857 r. na dnie Atlantyku położono kabel telegraficzny.
                                                          Pierwszą wiadomością przekazaną wówczas z Europy
              Poniżej: wyciąganie kabla                   do Ameryki były gratulacje brytyjskiej królowej Wiktorii
              telegraficznego na brzeg                     skierowane do prezydenta USA Jamesa Buchanana [czyt.
              w Heart’s Content [czyt. hart               dżejmsa bjukanena] z okazji jego zwycięstwa w wyborach.
              kontent] w Nowej Fundlandii                 Z czasem kabel się zniszczył i dopiero w 1866 r. położono                            Otwarcie Kanału Sueskiego
              (obecnie Kanada) w 1866 r.                  bardziej trwały. Wówczas jako pierwszą przekazano                                                                                    Kanał Sueski i Kanał Panamski
                                                          informację o zawarciu pokoju austriacko-pruskiego.                                                                                   Do największych przedsięwzięć budowlanych epoki należało
                                                          Linia telegraficzna przyspieszyła przekazywanie                                                                                       przekopanie Kanału Sueskiego i Kanału Panamskiego. Kanał
                                                          informacji przez Atlantyk z kilkunastu dni do kilku godzin.                                                                          Sueski został wybudowany przez Francuzów w latach 1859–1869.
                                                                                                                                                                                               Połączył Morze Śródziemne z Morzem Czerwonym i znacznie
                                                                                                                                                                                               skrócił czas podróży z Europy do Azji. Przykładowo pokonanie
                                                                                                                                                                                               drogi morskiej z Wielkiej Brytanii do Indii przed jego budową
                                                                                                                                                                                               zajmowało od czterech do pięciu miesięcy, natomiast
                                                                                                                                                                                               po – miesiąc. Prace nad Kanałem Panamskim Francuzi rozpoczęli
                                                                                                                                                                                               pod koniec XIX w., ale zostały one przerwane. Wznowili je
                                                                                                                                                                                               Amerykanie w porozumieniu z rządem Panamy. W 1914 r.,
                                                                                                                                                                                               po 10 latach, przez kanał przepłynął pierwszy oceaniczny parowiec.



         Zdobycie bieguna południowego

        W grudniu 1911 r. Norweg Roald [czyt. rułald] Amundsen
        jako pierwszy dotarł na południowy biegun geograficzny.
        W tym celu użył sań z psimi zaprzęgami. Po 33 dniach
        na biegun dotarła też brytyjska ekspedycja kapitana
        Roberta Scotta [czyt. skota], która do ciągnięcia sań
        użyła kuców. Amundsen szczęśliwie wrócił do bazy,
        ale Scott zginął w drodze powrotnej. Wyścig na biegun
        był popularnym tematem prasowych sprawozdań
        i wywoływał olbrzymie zainteresowanie czytelników.

                                       96



   0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd   96                                                                    02.06.2020   10:22:08
   0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd   96
                                                                                                              02.06.2020   10:22:08
   93   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103