Page 99 - historia 7
P. 99

Szybciej, wyżej, dalej…                                                       Przelot nad kanałem La Manche

                                                                               W 1909 r. francuski pilot Louis Blériot
 Przyjrzyj się niektórym dokonaniom człowieka                                  [czyt: lui blerjo] jako pierwszy człowiek
 przełomu wieków XIX i XX.                                                     w historii przeleciał samolotem
                                                                               nad kanałem La Manche [czyt. la mansz]
                                                                               położonym między wybrzeżem Francji
                                                                               a Wielką Brytanią. Historyczny lot trwał
                                                                               37 minut. Blériot dokonał swojego
                                                                               wyczynu na maszynie własnej konstrukcji.

 Pierwszy drapacz chmur
 Dzięki upowszechnieniu stali, materiału mocniejszego
 niż żelazo, oraz wynalezieniu windy można było
 wznosić coraz wyższe budowle. Za pierwszy
 wieżowiec na świecie uważa się 10-piętrowy   Wieża Eiffla
 Budynek Ubezpieczeń Domowych, wzniesiony
 w latach 1884–1885 w Chicago. Piętra i ściany   Symbolem industrializacji i nowych
 zewnętrzne utrzymywał w nim stalowy szkielet.   możliwości technicznych stała się
 To innowacyjne rozwiązanie umożliwiło w przyszłości   wieża Eiffla [czyt. ajfla] w Paryżu.
 konstruowanie jeszcze wyższych drapaczy chmur.  Dzieło francuskiego inżyniera powstało
                       w latach 1887–1889. Składa się z przeszło
                       18 tysięcy żelaznych części i ma 324 metry
                       wysokości. Do 1929 r. wieża Eiffla była
                       najwyższą budowlą świata.
 Kabel telegraficzny pod Oceanem Atlantyckim

 W 1857 r. na dnie Atlantyku położono kabel telegraficzny.
 Pierwszą wiadomością przekazaną wówczas z Europy
 Poniżej: wyciąganie kabla   do Ameryki były gratulacje brytyjskiej królowej Wiktorii
 telegraficznego na brzeg   skierowane do prezydenta USA Jamesa Buchanana [czyt.
 w Heart’s Content [czyt. hart   dżejmsa bjukanena] z okazji jego zwycięstwa w wyborach.
 kontent] w Nowej Fundlandii  Z czasem kabel się zniszczył i dopiero w 1866 r. położono   Otwarcie Kanału Sueskiego
 (obecnie Kanada) w 1866 r.  bardziej trwały. Wówczas jako pierwszą przekazano   Kanał Sueski i Kanał Panamski
 informację o zawarciu pokoju austriacko-pruskiego.                  Do największych przedsięwzięć budowlanych epoki należało
 Linia telegraficzna przyspieszyła przekazywanie                      przekopanie Kanału Sueskiego i Kanału Panamskiego. Kanał
 informacji przez Atlantyk z kilkunastu dni do kilku godzin.         Sueski został wybudowany przez Francuzów w latach 1859–1869.
                                                                     Połączył Morze Śródziemne z Morzem Czerwonym i znacznie
                                                                     skrócił czas podróży z Europy do Azji. Przykładowo pokonanie
                                                                     drogi morskiej z Wielkiej Brytanii do Indii przed jego budową
                                                                     zajmowało od czterech do pięciu miesięcy, natomiast
                                                                     po – miesiąc. Prace nad Kanałem Panamskim Francuzi rozpoczęli
                                                                     pod koniec XIX w., ale zostały one przerwane. Wznowili je
                                                                     Amerykanie w porozumieniu z rządem Panamy. W 1914 r.,
                                                                     po 10 latach, przez kanał przepłynął pierwszy oceaniczny parowiec.



 Zdobycie bieguna południowego  1.   Co fascynowało człowieka przełomu wieków? W jakim kierunku zmierzały jego zainteresowania?
          2.   Wyjaśnij, jakie znaczenie dla usprawnienia komunikacji miało położenie kabla telegraficznego na dnie Oceanu
 W grudniu 1911 r. Norweg Roald [czyt. rułald] Amundsen   Atlantyckiego.
 jako pierwszy dotarł na południowy biegun geograficzny.
 W tym celu użył sań z psimi zaprzęgami. Po 33 dniach   3.   Oceń znaczenie powstania Kanału Sueskiego i Kanału Panamskiego dla światowej gospodarki.
 na biegun dotarła też brytyjska ekspedycja kapitana   4.   Dowiedz się więcej na temat budowy wieży Eiffla. W jakich okolicznościach powstała? Jak ta nowa budowla została
 Roberta Scotta [czyt. skota], która do ciągnięcia sań   przyjęta przez francuskich artystów?
 użyła kuców. Amundsen szczęśliwie wrócił do bazy,
 ale Scott zginął w drodze powrotnej. Wyścig na biegun   5.   Wymień największe dokonania człowieka przełomu wieków XX i XXI. Porównaj je z tymi z przełomu wieków XIX i XX.
 był popularnym tematem prasowych sprawozdań   6.   Poszukaj w internecie informacji o wybranym wynalazcy. Może to być na przykład Maksymilian Faktor, Henry Seeley
 i wywoływał olbrzymie zainteresowanie czytelników.  [czyt. silej] czy Jan Nagórski. Przygotuj krótką relację prasową na temat dokonań tej osoby.

                                                                                   97



                                                                                                              02.06.2020   10:22:10
   0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd   97
   0602_881435_historia_kl7_DRUK.indd   97                                                                    02.06.2020   10:22:10
   94   95   96   97   98   99   100   101   102   103   104