Page 89 - historia 8

Wojenne zniszczenia i straty materialne

Wraz z wkroczeniem Sowietów dobiegła końca krwawa okupacja niemiecka.
Miała ona dla Polaków tragiczne konsekwencje. Według szacunków history-
ków na ziemiach okupowanych przez hitlerowców w latach 1939–1945 zgi-
nęło 5,8 miliona obywateli Rzeczypospolitej, w tym prawie 3 miliony Żydów.
Z rąk okupanta sowieckiego poniosło śmierć 150 tysięcy Polaków. Natomiast
liczba naszych rodaków zabitych przez Ukraińców na Kresach Wschodnich
wyniosła 100 tysięcy. Odsetek strat osobowych sięgnął 17 procent ludności Zniszczono wiele monumentów,
przedwojennej Polski i był najwyższy w Europie. m.in. pomnik Fryderyka Chopina
Polska po wojnie należała do najbardziej zniszczonych państw na świe- w Warszawie i pomnik Adama
Mickiewicza w Krakowie. Powyżej:
cie. Zrujnowana została zabudowa wielu miast, drogi, linie kolejowe, liczne burzenie krakowskiego pomnika
obiekty gospodarcze i kulturalne. Szacuje się, że zburzono 65 procent zakła- Mickiewicza w sierpniu 1940 r.
dów przemysłowych. Straty dotknęły też rolnictwo. Zmalały zasiewy i plony
zbóż. Jeszcze w 1946 r. leżało odłogiem 40 procent gruntów ornych.
Podczas wojny Niemcy zniszczyli zbiory biblioteczne, muzealne i archi-
wa. Zrabowali ponad 600 tysięcy dzieł sztuki, w tym ołtarz Wita Stwosza
z bazyliki Mariackiej w Krakowie i Damę z gronostajem Leonarda da Vinci.
Po 1945 r. zabytki te odzyskano, jednak wiele dzieł przepadło bezpowrotnie.

W skrócie

1944 r. – powstanie PKWN (lipiec) i dekret o reformie rolnej (wrzesień).
Zwalczanie PPP i AK przez komunistyczny aparat terroru.

Trudna sytuacja rządu RP na uchodźstwie. Ustąpienie S. Mikołajczyka.
T. Arciszewski premierem.

19 stycznia 1945 r. – rozwiązanie AK przez gen. L. Okulickiego.
Straty wojenne: śmierć 6 milionów obywateli polskich, zniszczenia miast,
wsi i obiektów przemysłowych. Dotkliwe straty kulturalne.
Muzeum Utracone

Czy już umiesz?

1 Czym był PKWN? Jaką rolę odegrał w procesie sowietyzacji Polski?

2 Omów skutki przeprowadzenia reformy rolnej przez PKWN.
3 Porównaj poglądy członków PKWN i rządu RP na emigracji w sprawie
powojennej wschodniej granicy Polski. W 2010 r. powstało wirtualne Muzeum
Utracone. Na swej stronie internetowej
4 Wymień czynniki, które miały wpływ na przejęcie przez komunistów
władzy na ziemiach polskich. prezentuje ono wybrane obiekty z listy
polskich dóbr kultury, które zaginęły lub
5 Czy uzasadnione jest stwierdzenie, że Sowieci narzucili Polsce nową zostały zagrabione w czasie II wojny
okupację? Wyraź opinię. światowej na terytorium Polski.

87