Page 110 - 883384_muzyka kl 4 podrecznik 2023 srodki
P. 110

3.4         Wolno – szybko, głośno – cicho






       Podejmij temat                            Zaśpiewajcie wspólnie wybraną piosenkę. Na umowny znak
                                                 nauczyciela pewne jej fragmenty wykonajcie w pamięci. Czy udało
                                                 się wam utrzymać równe tempo i w jednym czasie rozpocząć razem
                                                 wszystkie części piosenki śpiewane głośno?






       Ważnymi elementami dzieła muzycznego są tempo i dynamika.
       Tempo określa szybkość wykonywania utworu muzycznego. Kompozytor pisze jego oznaczenie na po-
       czątku utworu, a czasem też w dalszym zapisie, jeśli tempo ulega zmianie.
       Wyróżniamy trzy rodzaje tempa: wolne, umiarkowane, szybkie. Ich nazwy zostały zapożyczone z języka
       włoskiego. Oto kilka przykładów określeń tempa:




          tempo wolne                         tempo umiarkowane                   tempo szybkie


          largo – szeroko, bardzo powoli      andante – z wolna,                  allegro – prędko, ruchliwie, wesoło
                                              w rytmie spokojnego kroku



          lento – wolno, powoli               moderato – umiarkowanie             vivo – żywo



       Tempo w utworze muzycznym może być przyspieszane lub zwalniane. Zmiany te są określane przez
       następujące oznaczenia:







                                            accelerando [czyt. aczelerando], skrót: accel. – przyspieszając


                                            ritenuto, skrót: rit. – zwalniając
       Piotr Czajkowski
       Taniec neapolitański                 a tempo – powrót do tempa zasadniczego
       z baletu Jezioro łabędzie

       Określ za pomocą symboli lite-       1.       Używając włoskich oznaczeń, określ tempo piosenek poznanych na
       rowych budowę utworu. W jakim            lekcjach.
       tempie  wykonywana była  każda
       jego część?

                                        108
   105   106   107   108   109   110   111   112   113   114   115