Page 34 - 881306_Muzyka

Do najstarszych i najcenniejszych zabytków muzyki polskiego
średniowiecza należy Bogurodzica. To jednogłosowa pieśń z tekstem
w języku polskim, posiadająca cechy średniowiecznego chorału.
Anonim
Bogurodzica
Bogurodzica
Określ charakterystyczne cechy
pieśni. Zastosuj w swojej wy- Bogurodzica Dziewica, Bogiem sławiena Maryja!
powiedzi wyrażenia, które naj- U Twego Syna, Gospodzina, Matko zwolena, Maryja!
lepiej oddają charakter utworu: Zyszczy nam, spuści nam. Kyrie eleison.
poważny, dostojny, modlitewny, Twego dziela Krzciciela, Bożycze, usłysz głosy,
wzniosły, religijny. napełń myśli człowiecze. Słysz modlitwę, jąż nosimy,
a dać raczy, jegoż prosimy: a na świecie zbożny pobyt,
po żywocie rajski przebyt. Kyrie eleison.

Nieznane jest pochodzenie pieśni ani nazwiska jej twórców. Pierw-
sze zapiski utworu pochodzą z początków XV wieku, prawdopodob-
nie jednak dwie pierwsze zwrotki napisane były w końcu XIII wieku.
Bogurodzica jest pieśnią religijną o modlitewno-dziękczynnym cha-
rakterze. Początkowo związana była z mszą i procesją, ale wkrótce
stała się pieśnią rycerską. W kronikach Jana Długosza można odna-
leźć zapiski mówiące o tym, że Bogurodzicę śpiewało rycerstwo polskie
w 1410 roku pod Grunwaldem przed rozpoczęciem bitwy z Krzy-
żakami. Polski historyk nazywał Bogurodzicę carmen patrium – pieśnią
ojców, gdyż towarzyszyła ważnym wydarzeniom w historii Polski.

Ciekawe!

W średniowieczu śpiewy litur-
giczne Kościoła rzymskokato-
lickiego zapisywano neumami
(z j. greckiego ruch albo znak).
Początkowo neumy oddawały
system ruchów rąk przy kierowa-
niu śpiewem. Kiedy włoski teore-
tyk muzyki Guido z Arezzo [czyt.
głido z arecco] wprowadził do
notacji muzycznej linie i klucze,
można było określić wysokość Jan Matejko Bitwa pod Grunwaldem (fragment), Muzeum Narodowe
dźwięków. w Warszawie

32