Page 35 - 881306_Muzyka
P. 35

Cennym zabytkiem średniowiecznym jest jednogłosowa pieśń reli-

          gijna Gaude Mater Polonia (Raduj się, Matko Polsko). Jej autorstwo przypisu-
          je się księdzu i zakonnikowi Wincentemu z Kielczy (urodzony około              Wincenty z Kielczy
          1200 roku), który był pierwszym znanym z imienia kompozytorem pol-             Gaude Mater Polonia
          skim. Swoją treścią pieśń nawiązuje do kultu św. Stanisława, biskupa
          krakowskiego, straconego z polecenia króla Bolesława Śmiałego. Pieśń           Wysłuchaj uważnie pieśni. Wy-
                                                                                         mień cechy chorału gregoriań-
          za czasów panowania władcy polskiego stała się hymnem królewskim.              skiego, jakie w niej dostrzegasz.
          W XVIII wieku utwór opracowany został na głosy chóralne prawdo-
          podobnie przez Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego. W tej wersji jest
          wykonywany do dziś przy różnych uroczystościach.
            W  zamkach  królewskich  i  średniowiecznych  dworach  możno-
          władców rozwijała się kultura rycerska. We Francji dworscy pieś-
          niarze, zwani trubadurami, śpiewali liryczne pieśni, najczęściej
          własnego autorstwa, wielbiąc nimi wybranki swego serca. W Polsce
          muzykę świecką popularyzowali wędrowni grajkowie, akrobaci i we-
          sołkowie, zwani rybałtami. Występowali oni na miejskich placach
          i jarmarkach, zabawiając uliczną gawiedź popisami cyrkowymi i we-              Pieśń żaków krakowskich
          sołą, taneczną muzyką.                                                         Breve regnum
            Z polskich zabytków muzyki świeckiej zachowała się pieśń żaków
          krakowskich pochodząca z XV wieku Breve regnum (Krótkie panowanie),            Spróbuj określić, jakimi środka-
                                                                                         mi wyrazu artystycznego kom-
          śpiewana w języku łacińskim w czasie juwenaliów (święta studen-                pozytor ukazał w pieśni żal i za-
          tów). Opowiada o wyborze króla żaków i ośmiodniowych zabawach                  dumę żaków nad kończącym się
          na ulicach miasta.                                                             czasem zabawy i swobody.


































          Średniowieczni trubadurzy

                                                                                  33
   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40