Page 35 - 881306_Muzyka
P. 35
Cennym zabytkiem średniowiecznym jest jednogłosowa pieśń reli-
gijna Gaude Mater Polonia (Raduj się, Matko Polsko). Jej autorstwo przypisu-
je się księdzu i zakonnikowi Wincentemu z Kielczy (urodzony około Wincenty z Kielczy
1200 roku), który był pierwszym znanym z imienia kompozytorem pol- Gaude Mater Polonia
skim. Swoją treścią pieśń nawiązuje do kultu św. Stanisława, biskupa
krakowskiego, straconego z polecenia króla Bolesława Śmiałego. Pieśń Wysłuchaj uważnie pieśni. Wy-
mień cechy chorału gregoriań-
za czasów panowania władcy polskiego stała się hymnem królewskim. skiego, jakie w niej dostrzegasz.
W XVIII wieku utwór opracowany został na głosy chóralne prawdo-
podobnie przez Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego. W tej wersji jest
wykonywany do dziś przy różnych uroczystościach.
W zamkach królewskich i średniowiecznych dworach możno-
władców rozwijała się kultura rycerska. We Francji dworscy pieś-
niarze, zwani trubadurami, śpiewali liryczne pieśni, najczęściej
własnego autorstwa, wielbiąc nimi wybranki swego serca. W Polsce
muzykę świecką popularyzowali wędrowni grajkowie, akrobaci i we-
sołkowie, zwani rybałtami. Występowali oni na miejskich placach
i jarmarkach, zabawiając uliczną gawiedź popisami cyrkowymi i we- Pieśń żaków krakowskich
sołą, taneczną muzyką. Breve regnum
Z polskich zabytków muzyki świeckiej zachowała się pieśń żaków
krakowskich pochodząca z XV wieku Breve regnum (Krótkie panowanie), Spróbuj określić, jakimi środka-
mi wyrazu artystycznego kom-
śpiewana w języku łacińskim w czasie juwenaliów (święta studen- pozytor ukazał w pieśni żal i za-
tów). Opowiada o wyborze króla żaków i ośmiodniowych zabawach dumę żaków nad kończącym się
na ulicach miasta. czasem zabawy i swobody.
Średniowieczni trubadurzy
33