Page 72 - polski4
P. 72

Mieszek tej sztuki nie umie,

                                            Tylko wyciąga z dołu ręce: „Kumie!”
                                            Kum już wylazł na wierzchołek.


                                            Ledwie Mieszkowi był czas zmrużyć oczy,
                                            Zbladnąć, paść na twarz: a już niedźwiedź kroczy,
                                            Trafia na ciało, maca: jak trup leży;
                                            Wącha: a z tego zapachu,
                                            Który mógł być skutkiem strachu,
                                            Wnosi*, że to nieboszczyk, i że już nieświeży.

       wnosi – tu: wnioskuje                Więc mruknąwszy ze wzgardą odwraca się w knieję*,
       knieja – wielki, gęsty las,          Bo niedźwiedź Litwin miąs* nieświeżych nie je.
       zamieszkany przez zwierzęta

       miąs – dziś: mięs                    Dopieroż Mieszek odżył... „Było z tobą krucho! –
                                            Woła kum. – Szczęście, Mieszku, że cię nie zadrapał!
                                            Ale co on tak długo tam nad tobą sapał,
                                            Jak gdyby coś miał powiadać na ucho?”
       Epitet – wyraz będący w utworze      „Powiedział mi – rzekł Mieszek – przysłowie niedźwiedzie:
       określeniem rzeczownika, np.         Że prawdziwych przyjaciół poznajemy w biedzie”.
       piękna twarz, spokojny wzrok.
       Epitety, najczęściej przymiotniki,
       określają właściwości nazywanych     1.   W ostatnim wersie bajki rzeczownik „przyjaciel” występuje
       przez rzeczowniki przedmiotów,            z epitetem „prawdziwy”. Czy można nazwać Leszka prawdziwym
       osób, roślin itp. (cudowne krainy)        przyjacielem?
       lub stosunek do nich podmiotu
       lirycznego (najlepszy przyjaciel).   2.   Jakie cechy ma prawdziwy przyjaciel? Ustalcie odpowiedź na
                                                 podstawie bajki Adama Mickiewicza oraz wniosków z rozmowy
       Wzmacniają obrazowość                     przeprowadzonej na początku lekcji. Opracujcie w zeszycie mapę
       i emocjonalność opisu.                    myśli „prawdziwy przyjaciel”.




                                                       wyrozumiały







                                                   prawdziwy przyjaciel



       Wyrazy przeciwstawne                 3.   Jak można nazwać kogoś, kto nie jest prawdziwym przyjacielem?
       (antonimy) – wyrazy, które tworzą         Podaj kilka przymiotników o znaczeniu przeciwnym do prawdziwy.
       parę o przeciwnym znaczeniu, np.
       ciepły – zimny, karzeł – olbrzym.

                                        70
   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77