Page 82 - polski 5 cz2
P. 82
przeczuwali w nich jakąś ważną wróżbę dla syna i już zamierzali zaprosić księ-
cia i jego biesiadników, lecz nie śmieli, nie zapytawszy wpierw o to wędrowców.
Po cóż zwlekać? – za radą więc i zachętą gości pan ich książę i jego wszy-
scy współbiesiadnicy zaproszeni zostają przez kmiotka Piasta [...]. Skoro więc
urządzono zwyczajową ucztę i pod dostatkiem przyrządzono wszystkiego, goście
owi postrzygli chłopca i nadali mu imię Siemowita na wróżbę przyszłych losów.
Po tym wszystkim młody Siemowit, syn Piasta Chrościskowica, wzrastał
w siły i lata i z dnia na dzień postępował i rósł w zacności do tego stopnia, że król
królów i książę książąt za powszechną zgodą ustanowił go księciem Polski [...].
Po jego zgonie na jego miejsce wstąpił syn jego, Lestek, który czynami rycerskimi
dorównał ojcu w zacności i odwadze. Po śmierci Lestka nastąpił Siemomysł, jego
syn, który pamięć przodków potroił zarówno urodzeniem, jak i godnością.
Ten zaś Siemomysł spłodził wielkiego i sławnego Mieszka, który pierwszy
nosił to imię...
Krytyczne podejście do przekazu Anonima nakazywało niegdyś
historykom odrzucić z opowieści wszystkie wątki legendarne, co
spowodowało, że tylko imiona przodków Mieszka I zasługiwały na
uznanie za wiarygodne. Dziś coraz częściej podkreśla się, że legenda
być może nie przekazywała wiernie przebiegu zdarzeń, ale samo jej
istnienie jest dowodem na świadome powiązanie przez Piastów hi-
storii ich rodu z dziejami ojczyzny. [...]
Różne wątki legendy dynastycznej były rozwijane przez kolejnych
5
5 Mistrz Wincenty zwany Ka- kronikarzy. Mistrz Wincenty Kadłubek na przełomie XII i XIII w.
dłubkiem (po 1150 lub ok. 1160– wzbogacił jej treść o motyw otrucia przez Popiela krytycznych wo-
1223) – kronikarz, kapelan i urzęd- bec niego stryjów, a nieco późniejsza Kronika wielkopolska (ok. 1295 r.)
nik kancelarii księcia Kazimierza II przenosi akcję do Kruszwicy.
Sprawiedliwego, w latach 1208– Próbując umieścić w czasie historycznym postacie legendy dy-
1218 biskup krakowski, beatyfiko- nastycznej, panowanie Piasta należałoby datować na drugą połowę
wany w 1764 r. przez papieża Kle- IX w. Uwzględniając wyniki badań archeologicznych, należałoby
mensa XIII; autor Kroniki polskiej.
uznać ojca Mieszka I, Siemomysła, za rzeczywistego twórcę pań-
stwa plemiennego w latach 40. X wieku, zdobywcę Gniezna i bu-
downiczego wielkich grodów. Mieszko I zaś w latach 60. i 70. X w.
rozbudował to państwo gnieźnieńskie i poszerzył jego granice. Jego
6
6 ekspansja – tu: zajmowanie ekspansja , udokumentowana zniszczeniem starych, plemiennych
nowych terytoriów grodów i zastąpieniem ich przez nowe, piastowskie, objęła całą Wiel-
kopolskę, Kujawy i część centralnych ziem polskich.
1. Napisz w zeszycie jedno zdanie, w którym wyrazisz, o czym jest
powyższy tekst.
2. Zapisz w zeszycie najważniejsze informacje, które przedstawia
autor w powyższym tekście.
80
