Page 78 - polski 5 cz2

Podsumowanie działu 7

Czy pamiętasz?

charakterystyka bezpośrednia i charakterystyka pośrednia bohatera intencje wypowiedzi
pisownia wyrazów z ą, ę, om, em list otwarty grupa podmiotu
grupa orzeczenia wyraz nadrzędny wyraz podrzędny

Przeczytaj poniższy tekst.

Ondraszek to […] przede wszystkim bohater podań ludowych – szlachetny człowiek, który rabo-
wał bogatych i wspierał biednych. Żaden zbójnik na Śląsku Cieszyńskim czy Morawach nie zdo-
był takiej popularności jak syn wójta z Janowic. Jego legenda rozwijała się na zasadzie efektu kuli
śniegowej. Część historii (jak chociażby ta z hrabią Prażmą i odebraniem od niego pieniędzy
za własną głowę) dotyczyła prawdziwego Ondraszka. Inne pewnie traktowały o anonimowych
zbójnikach, którym najłatwiej było dać imię tego najsławniejszego.

Michael Morys-Twarowski, Ondraszek lepszy od Janosika, „Focus Historia”, nr 11 (91)/2014,
cyt. za: Wikicytaty (wikiquote.org/wiki/Ondraszek)

Wykonaj polecenia w zeszycie.

1. Na czym polegał efekt kuli śniegowej w odniesieniu do Ondraszka? Wyjaśnij metaforę użytą
w powyższym tekście.

2. Jak scharakteryzowany został zbójnik Ondraszek – pośrednio czy bezpośrednio? Napisz odpowiedź
i zacytuj odpowiednie fragmenty.

3. W jaki sposób można rozumieć słowa o odebraniu pieniędzy za własną głowę – jako dotyczące
zdarzeń realnych czy zdarzeń fantastycznych? Uzasadnij swoją opinię.

4. Wypisz z tekstu rzeczowniki z ą, ę, em, en, następnie określ ich formę gramatyczną.

5. Narysuj wykres zdania podkreślonego jedną linią. Wskaż grupę podmiotu i grupę orzeczenia.

6. Narysuj wykres zdania podkreślonego dwiema liniami. Wskaż wyrazy podrzędne i nadrzędne.

7. Przepisz zdanie wyrażające opinię o popularności bohatera.

8. Wyobraź sobie, że Ondraszek nadal grasuje na terenach Śląska Cieszyńskiego i Moraw. Napisz list
otwarty do księcia panującego na tych terenach z prośbą o zaprowadzenie porządku i ukaranie
zbójnika.

76