Page 25 - polski 8 cz1

1.4 Budowle też piszą historię (architektura jako tekst kultury)

Podejmij temat z Znacie już najważniejsze gatunki piśmiennictwa opowiadającego
o „wielkiej” i „małej” historii, wiecie, że wydarzenia z przeszłości można
ująć w cykl płaskorzeźb, czego przykładem są Drzwi Gnieźnieńskie,
albo przedstawić je na obrazach, co czynił np. Jan Matejko. O dawnych
zdarzeniach opowiada także literatura. Powiedzcie, co jeszcze może
świadczyć o naszej przeszłości – bliższej i dalszej. Opracujcie mapę myśli.

z Na pewno zauważyłeś, że o dziejach może także opowiadać architektura.
Przeczytaj fragment powieści pt. Katedra Marii Panny w Paryżu. Podczas
lektury zwróć uwagę, o jakich dwóch księgach ludzkości mówi narrator.

Wiktor Hugo
Katedra Marii Panny w Paryżu
(fragment)

Tak więc przez pierwsze sześć tysięcy lat historii świata architektura była wiel-
kim pismem ludzkości. A jest to tak bardzo prawdziwe, że nie tylko każdy
symbol religijny, lecz i każda myśl człowiecza ma w tej ogromnej księdze swo-
ją kartę i swój pomnik. [...] Aż do Gutenberga architektura była pismem
1
głównym, pismem powszechnym. W tej księdze z granitu , rozpoczętej przez Wiktor Hugo (czyt. igo; 1802–1885) –
2
Wschód , a podjętej przez starożytność grecką i rzymską, średniowiecze zapi- francuski poeta, prozaik i dramaturg,
3
sało ostatnią stronicę. [...] autor m.in. osadzonej w średniowieczu
By więc streścić to, co powiedzieliśmy dotąd pokrótce tylko i niedokład- powieści Katedra Marii Panny w Paryżu
nie: ludzkość ma dwie księgi, dwie kroniki, dwa testamenty – budownictwo oraz Nędzników, obrazu społeczeństwa
i druk, księgę z kamienia i księgę z papieru. Kiedy się porównuje obie te francuskiego w XIX wieku.
księgi, tak szeroko rozłożone na przeszłości, wolno niewątpliwie żałować

23