Page 111 - polski 8 cz2

Maria Szyszkowska
Twórczość
(fragment książki Twórcze niepokoje codzienności)

Twórczość przejawia się w dziedzinach od siebie odległych. Wyodrębnia się
artystyczną, naukową, techniczno-gospodarczą, społeczno-polityczną i reli-
gijną. Kogo można określić mianem twórcy? Pragnę tu od razu zaznaczyć,
że nie ograniczam grona twórców do tych, których dzieła żyją w społeczeń-
stwie; nie ograniczam do tych, którzy, przykładowo, drukują prace, wystawia-
ją sztuki czy występują na scenach. Twórcy znanych nam dzieł, zaaprobo-
wanych przez znawców, ekspertów, krytyków, stanowią jedynie wąską grupę
w zestawieniu z tymi, którzy odznaczają się usposobieniem twórczym, głębią
widzenia i przemyśleń, dużą wrażliwością, wyobraźnią. Tyle że nie każdy ma
odwagę wyjść na światło dzienne ze swą twórczością, i nie mam tu na myśli
przypadków, kiedy, odwrotnie, brak krytycyzmu sprzyja odwadze owego wyj-
ścia. Przerost krytycyzmu może sprawiać, że osiągnięcia swe twórca niszczy
bądź przechowuje w szufladzie. [...]
Przy czym czas życia nie każdego przypada na korespondujące z jego
dziełem prądy estetyczne . Znam wybitnych ludzi tworzących od kilkudzie- 1 prąd estetyczny – tu: panujące w da-
1
sięciu lat bez możności opublikowania czy wystawienia rezultatów swoich nym czasie poglądy na to, jakimi ce-
procesów twórczych. chami powinno odznaczać się dzieło
Poza tym bywają ludzie o usposobieniu twórczym, odznaczający się we- sztuki
wnętrzną wrażliwością czy głębią widzenia i przemyśleń, tyle że nieumiejący
swego bogactwa wewnętrznego wyrazić w żadnym języku: ani literatury, ani
sztuki, ani nauki czy publicystyki. [...]

Édouard Manet (czyt. adłar mane),
Claude Monet (czyt. klod mone)
w swojej łodzi pracowni, 1874

109