Page 106 - polski 8 cz2

7. Korzystając z wyrazów pomocniczych, odmień przez przypadki podane
nazwiska.
Nazwiska dwuczłonowe (podwójne) za- Trapszo – jak piekarz Dymsza – jak tarcza
pisujemy z łącznikiem, np. Pawlikow- Ostróg – jak rolnik Citko – jak matka
ska-Jasnorzewska. Jeśli oba człony na- Panduro – jak dyrektor Sidło – jak kobieta
zwiska żeńskiego kończą się na -a, to
podlegają odmianie, np. z Pawlikow- 8. Podane nazwiska żeńskie napisz w zeszycie we wskazanej formie przypadka
ską-Jasnorzewską. W przypadku dwu- liczby pojedynczej.
członowych nazwisk męskich również Tomaszewska – w dopełniaczu
odmieniamy oba człony, np. z Kowa- Skarga – w celowniku
lem-Piekarskim. Jeśli natomiast pierw- Bałdyga – w bierniku
szy człon nazwiska jest dawną nazwą Pućka – w narzędniku
herbu lub przydomka, nie musi być od- Janikówna – w miejscowniku
mieniany, np. z Pobóg-Malinowskim.
9. Utwórz liczbę mnogą od podanych nazwisk, korzystając ze wzoru podanego
w tabeli lub ze słownika poprawnej polszczyzny.

Wysoki Figura Kopyto Malicki Siemiradzka
Radkówna Radzki Batory Dębski Dalska Żelazny
Kościuszko Nata Lepszy Kosno Kocki Tomana
Znajdź w dostępnych źródłach dwuczło- Radwan Saloni Mirecka Mikke Chlebny Jura
nowe nazwisko artysty, naukowca lub Polony Brela Kalata Rakoczy
jakiejś postaci historycznej i odmień je
poprawnie przez przypadki. Wcześniej
sprawdź, czy pierwszy człon nazwiska Nazwiska zakończone w mianowniku liczby pojedynczej np. pan Malicki –
na -ski, -cki, -dzki w mianowniku liczby mnogiej kończą się na:
państwo Maliccy
jest dawną nazwą herbu lub przydomka. -scy, -ccy, -dzcy.
Nazwiska zakończone w mianowniku liczby pojedynczej np. pan Kopyto –
na samogłoski -e lub -o w mianowniku liczby mnogiej państwo Kopytowie
przybierają końcówkę -owie.

Nazwiska przymiotnikowe zakończone w mianowniku liczby np. pan Wysoki –
pojedynczej na -y w liczbie mnogiej odmieniają się jak państwo Wysocy
przymiotniki.
Nazwiska nieprzymiotnikowe zakończone w mianowniku np. pan Batory –
liczby pojedynczej na -y w mianowniku liczby mnogiej państwo Batorowie
przybierają końcówkę –owie.

Nazwiska żeńskie zakończone w mianowniku liczby np. pani Siemiradzka
pojedynczej na -ska, -cka, -dzka w liczbie mnogiej – panie Siemiradzkie
odmieniają się jak przymiotniki.
Nazwiska żeńskie nieprzymiotnikowe zakończone np. pani Figura –
w mianowniku liczby pojedynczej na -a w liczbie mnogiej panie Figury
odmieniają się jak wyraz mowa.

10. Odmień i zapisz poprawnie w zeszycie podane imiona i nazwiska.
Anthony (czyt. entoni) – do ......, z ......
Harry (czyt. heri) – na ......, o ......
Kennedy (czyt. kenedi) – od ......, przy ......
Doyle (czyt. dojl) – o ......, za ......
Delaroche (czyt. delarosz) – o ......, dla ......
Farage (czyt. feredż) – z ......, do ….

104