Page 156 - przyroda 4
P. 156

7.1       Poznaję plan i mapę






       Podejmij temat







       Przyjrzyj się uważnie przedstawio-
       nym planom – szkoły i zamku. Zo-
       stały różnie wykonane, ale mają
       cechy wspólne. Podaj dwie z nich.    Plan piętra szkoły                      Plan zamku Krzyżtopór






                                            Co to jest plan?
       Plan to obraz obiektu lub
       niewielkiego fragmentu               Plan  przedstawia  obraz  obiektu  lub  niewielkiego  fragmentu  po­
       powierzchni Ziemi widzianego         wierzchni  Ziemi  widzianego  z  góry.  Wymiary  obiektów  przedsta­
       z góry.                              wione na planie są pomniejszone. Z zamieszczonych planów można
                                            odczytać,  jak  poszczególne  części  obiektu  są  położone  względem
                                            siebie, np. sale lekcyjne i stołówka lub komnaty i wieże. Jeśli umiesz
                                            zlokalizować  swoje  położenie  na  planie,  możesz  łatwo  dojść  do
                                            interesującego cię miejsca. Plan jest bardzo przydatny w życiu co­
                                            dziennym, stanowi źródło informacji o nieznanym terenie, w pracy
                                            zawodowej posługują się nim na przykład inżynierowie i architekci.


       Obraz psa na rysunku jest            Skala planu
       pomniejszony
                                            Gdy  byliście  małymi  dziećmi,  z  pewnością  rysowaliście  mamę,
                                            tatę, psa, kota, dom, drzewa itp. Wtedy właśnie, choć nie zdawali­
                                            ście sobie z tego sprawy, używaliście skali, ponieważ zmniejszali­
                                            ście obrazy rysowanych obiektów, tak by obrazy te pomieściły się
                                            na kartce.
                                               Skala planu wskazuje, ile razy wymiary przedmiotu (dłu-

                                            gość i szerokość) zostały na nim zmniejszone lub zwiększone.
                                            Jeśli przedmioty zostały przedstawione na planie w naturalnej wiel­
                                            kości, to zapisujemy, że są one w skali 1 : 1 [czyt. jeden do jednego].
                                            Jeżeli wymiary przedmiotów są zmniejszone dwukrotnie, to piszemy,
       Zmiana wymiarów wszystkich           że są one przedstawione w skali 1 :  2 [czyt. jeden do dwóch]. Jeśli
       boków fi gur nie zmienia ich         wymiary przedmiotów zostaną zwiększone na planie dwukrotnie, to
       kształtu                             piszemy 2 : 1.

                                        154



                                                                                                              07.10.2022   12:01:38
   1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd   154                                                      07.10.2022   12:01:38
   1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd   154
   151   152   153   154   155   156   157   158   159   160   161