Page 159 - przyroda 4

Na dworcu kolejowym lub autobusowym możesz zwykle zobaczyć
plan miasta lub plan dworca i okolic, na tablicy informacyjnej
w czasie wycieczki – mapę krajoznawczą ze szlakami albo miejscami
wartymi obejrzenia, a w galerii handlowej – plan rozmieszczenia
poszczególnych sklepów. Zgromadzone tam informacje są bardzo
przydatne i praktyczne, pod warunkiem że umiesz czytać plan
i mapę. Zwrot „czytać plan” lub „czytać mapę” oznacza umiejętność
korzystania z tego źródła informacji.
Korzystanie z planu i mapy należy zawsze rozpoczynać od za­
poznania się z legendą. Czytanie planu lub mapy polega na rozszy­ Do pokazania miast na tak
frowaniu użytych znaków grafi cznych (znaków umownych) zastoso­ małej grafi ce trzeba użyć znaków
wanych na mapie, a także na określeniu, gdzie się znajdujemy, aby umownych
odnaleźć drogę do celu.

W skrócie

Plan jest to obraz przedmiotu lub niewielkiego obszaru Ziemi widzianego z góry, narysowany na płaskiej
powierzchni, np. na kartce.

Mapą nazywamy zmniejszony obraz dużego fragmentu powierzchni Ziemi, przedstawiony za pomocą
znaków umownych na płaskiej powierzchni.

Skala planu i mapy wskazuje, ile razy rzeczywiste wymiary obiektów i odległości w terenie zostały
na planie lub mapie zmniejszone.

Legenda planu lub mapy zawiera tytuł, skalę oraz objaśnienia znaków grafi cznych.

Czy już umiesz? Sprawdź się!

1 Wyjaśnij, na czym polega różnica między planem a mapą.

2 W jakim celu na mapach stosuje się znaki grafi czne?

3 Zmierz wymiary swojej ulubionej książki (jej długość i szerokość), a następnie narysuj jej obrys w zeszycie
w czterokrotnym pomniejszeniu (w skali 1 : 4).

4 Wypisz z planu Krakowa, które obiekty przedstawiono za pomocą barwnych powierzchni, linii oraz
symbolicznych obrazków.

5 Po zapoznaniu się z legendą planu Krakowa (s. 156) wskaż na nim Muzeum Czartoryskich, Wawel, Planty
i Sukiennice.

6 Na podstawie planu Krakowa (s. 156), przewodnika oraz informacji w internecie zaproponuj trasę spaceru
po Krakowie, uwzględniając pięć ciekawych miejsc.

157

07.10.2022 12:01:41
1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd 157
1007_883353_przyroda_KL4_2022_LIFTING_DRUK.indd 157 07.10.2022 12:01:41