Page 125 - biologia 6
P. 125

Cechy umożliwiające latanie
          Ptaki opanowały umiejętność latania. Ich przednie kończyny – przekształcone w skrzydła – są wyposa-
          żone w lotki tworzące płaszczyznę nośną. Ponadto ptaki mają takie cechy jak: opływowy kształt, mocne
          mięśnie, brak zębów i lekki szkielet.
            W sposób aktywny latają także owady, które wykształciły skrzydła na skutek uwypuklenia powłok ciała.
          Należą do nich m.in. muchy, biedronki, pszczoły i motyle. Najczęściej mają one dwie pary skrzydeł. Lot
          aktywny wyróżnia także nietoperze, u których powierzchnię umożliwiającą latanie stanowią fałdy skórne
          rozpostarte między kośćmi kończyn a bokiem ciała (il. 4.2).
            Innym sposobem poruszania się w powietrzu jest lot ślizgowy, który pozwala przemieszczać się na
          krótkich dystansach. To rodzaj lotu biernego (bez udziału pracy mięśni). Ruch ten jest charakterystyczny
          dla niektórych zwierząt kręgowych, np. latających wiewiórek, niektórych ryb, żab, a nawet węży. U tych
          zwierząt powierzchnią ciała umożliwiającą lot ślizgowy są np. fałdy skórne.
















               skrzydło owada – motyla                   skrzydło ptaka                 skrzydło ssaka – nietoperza
         4.2    Pokazane skrzydła mają różną budowę, lecz wszystkie umożliwiają lot aktywny





          W skrócie                                              Czy już umiesz? Sprawdź się!



                Życie w w środowisku wodnym lub lądowym           1    Podaj co najmniej 3 różnice między
               wymaga wykształcenia u zwierząt                         środowiskiem lądowym a wodnym.
               odpowiednich cech, czyli przystosowań              2
               do warunków panujących w danym                          Wymień po 2 przykłady zwierząt osiadłych
               środowisku.                                             i wolno żyjących.
                                                                  3    Porównaj budowę motyla i raka. Wskaż
                Większość zwierząt to organizmy wolno żyjące,          podobieństwa i różnice, które wynikają
               które aktywnie się poruszają. Zwierzęta osiadłe         z przystosowania do życia w różnych
               występują tylko w środowisku wodnym.                    środowiskach.

                Organizmy przystosowane do życia w wodzie         4    Przedstaw przystosowania ptaka do lotu.
               mają opływowy kształt ciała (ryby) i skrzela       5    Gady mają wiele cech niezbędnych do życia
               (pierścienice, skorupiaki, ryby).                       na lądzie. Które z nich umożliwiły tej grupie
                                                                       kręgowców życie w suchych środowiskach
                Zwierzęta lądowe przed utratą wody chroni              lądowych?
               odpowiednie pokrycie ciała. Stałocieplność
               i wykształcenie błon płodowych umożliwiły           6   Zastanów się i powiedz, dlaczego ptaki nie są
               zwierzętom opanowanie lądu.                             żyworodne, tylko jajorodne.

                                                                                 123



   0604_881341_Biologia_6_DRUK.indd   123                                                                     04.06.2019   11:34:22
   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130