Page 126 - biologia 7

Ciekawe! Budowa układu odpornościowego
U wielu osób (szacuje się, że u 1 na 10) Układ odpornościowy – w przeciwieństwie do innych układów narządów czło-
stwierdza się obecność nie 1, ale 2 śle- wieka – składa się z elementów rozproszonych w całym organizmie (il. 5.3).
dzion. Dodatkowa śledziona zwykle jest
wykrywana przypadkiem – podczas W większości nie mają one ze sobą bezpośredniego kontaktu. Częścią układu
badań jamy brzusznej. Jej obecność odpornościowego jest szpik kostny czerwony. Powstają w nim komórki ukła-
najczęściej nie daje żadnych objawów. du odpornościowego – opisane wcześniej krwinki białe. W dużej mierze ten
układ tworzą elementy układu limfatycznego, m.in. śledziona, grasica, mi-
gdałki i węzły chłonne. Układ limfatyczny odgrywa ważną rolę w transporcie
różnych substancji w organizmie i wzmacnianiu odporności. Jego działanie
obejmuje m.in. zbieranie płynu zgromadzonego w przestrzeniach między-
komórkowych i tkankowych, określanego jako limfa, oraz oczyszczanie go
w węzłach chłonnych z drobnoustrojów.

Migdałki to skupiska węzłów
chłonnych w jamie nosowo-
-gardłowej; chronią organizm
przed patogenami wnikającymi
do niego drogą oddechową
i drogą pokarmową.
Grasica to gruczoł zlokalizowany
w klatce piersiowej, za mostkiem;
w grasicy limfocyty T ulegają
przemianom, dzięki którym mogą Węzły chłonne to niewielkie
pełnić swoje funkcje (co określa struktury obecne w różnych
się jako dojrzewanie); u dorosłych miejscach organizmu,
osób grasica zanika. m.in. pod pachami
i w pachwinach; zawierają liczne
limfocyty, a także makrofagi,
które odpowiadają
np. za oczyszczanie limfy.
Naczynia limfatyczne zbierają
płyn zgromadzony
w przestrzeniach
międzykomórkowych i tkankowych, Śledziona jest największym
po czym odprowadzają go do narządem układu
węzłów chłonnych. odpornościowego; kształtem
Oczyszczona i wzbogacona przypomina fasolę; mieści się
w limfocyty limfa trafi a do dużych po lewej stronie jamy brzusznej;
przewodów limfatycznych, które znajdują się w niej skupiska
łączą się z żyłami blisko serca. limfocytów T i B.

Szpik kostny czerwony
u dorosłego człowieka znajduje się
m.in. w nasadach kości długich;
powstają w nim wszystkie komórki
układu odpornościowego.

5.3 Układ odpornościowy tworzą, poza komórkami odpornościowymi, szpik kostny czerwony i elementy układu limfatycznego

124

06.12.2022 16:41:12
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 124 06.12.2022 16:41:12
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 124