Page 161 - biologia 7

Przekonaj się

Badanie gęstości rozmieszczenia receptorów w skórze w różnych częściach ciała

Pytanie badawcze: Czy receptory dotyku są równomiernie rozmieszczone w skórze?

Hipoteza: W różnych miejscach ciała zagęszczenie receptorów dotyku jest zróżnicowane.

Potrzebne materiały: 2 cienkie drewniane patyczki (np. patyczki do szaszłyków, wykałaczki lub zatemperowane ołówki).

Przebieg doświadczenia:
1 Doświadczenie najlepiej przeprowadzić w trzyosobowych zespołach. Jedna osoba jest poddawana badaniu, druga
przeprowadza badanie, trzecia zapisuje obserwacje. Później następuje zmiana ról.
2 Osoba badana zamyka oczy. Druga delikatnie dotyka patyczkami różnych miejsc na skórze: na opuszkach palców,
na grzbiecie dłoni, na karku. Dotyka 1 lub 2 patyczkami równocześnie. Należy też zmieniać rozstawienia patyczków
i odległości między nimi w zakresie od 2 do 60 mm. Osoba badana przy każdym działaniu informuje, czy czuje ukłucie
i czy jest to 1 ukłucie, czy 2 ukłucia.

Wynik obserwacji: Przygotujcie w zeszycie odpowiednią tabelę, w której zapiszecie wyniki.
Wniosek: Sformułujcie go i zapiszcie w zeszycie.

W skrócie

Smak i węch to zmysły, dzięki którym rozróżniamy substancje chemiczne.

Narząd zmysłu węchu znajduje się w nabłonku węchowym nosa.
Rozróżnianie zapachów chroni nas przed niebezpiecznymi substancjami
chemicznymi w powietrzu, gdyż ich zapach zazwyczaj jest nieprzyjemny.

Narządy zmysłu smaku znajdują się na języku. Receptory smaku
rozróżniają 5 smaków: słodki, słony, gorzki, kwaśny i umami. Smaki
gorzki i kwaśny mają zazwyczaj substancje szkodliwe dla organizmu,
pochodzące np. z zepsutego pokarmu.

Receptory zmysłu dotyku są rozmieszczone w różnych miejscach w skórze.
Odbierają bodźce mechaniczne i termiczne.

Czy już umiesz? Sprawdź się!

1 Wymień zmysły, które rozpoznają substancje chemiczne. Gdzie są
zlokalizowane ich receptory?

2 Wyjaśnij, jakie receptory są zlokalizowane w naszej skórze. Na czym
polega ich działanie?

3 Omów funkcje smaku i węchu.
4 Przedstaw zasady bezpieczeństwa podczas wykonywania doświadczeń
chemicznych, wyjaśniając, dlaczego są istotne w ochronie narządów zmysłów.

159

06.12.2022 16:42:18
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 159
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 159 06.12.2022 16:42:18