Page 160 - biologia 7

Zmysł dotyku

Receptory dotychczas poznanych zmysłów były skupione w wyspecjalizowa-
nych narządach. Te odpowiadające za zmysł dotyku znajdują się w skórze na
całej powierzchni ciała (il. 6.11). Receptory te rozpoznają bodźce mechanicz-
ne, czyli różnego rodzaju naciski na skórę i jej rozciąganie. Są również takie
receptory, które odbierają bodźce termiczne i wywołujące ból. Wszystkie one
są zmodyfi kowanymi komórkami nerwowymi. Ich rozmieszczenie nie jest
równomierne na całym ciele – najwięcej receptorów znajduje się na dłoniach,
stopach i twarzy.

receptory reagujące receptor bólu
na delikatne dotknięcie
 naskórek

 skóra właściwa

receptor reagujący na mocny nacisk
6.11 Rozmieszczenie receptorów zmysłu dotyku w różnych warstwach skóry.
Receptory, które są umiejscowione głębiej w skórze, są pobudzane przez silniejszy
ucisk. Natomiast te, które znajdują się w warstwie tuż przy naskórku, rozpoznają
nawet delikatne muśnięcie

Więcej na temat

Odczuwanie bólu

Receptory bólu znajdujące się w skórze to neurony. Reagują one np. na uszkodzenie skóry lub zbyt mocny jej ucisk.
Informacja ta dociera do mózgu specjalnym szlakiem nerwowym. Działanie środków znieczulających może pole-
gać na zablokowaniu przekazu tej informacji do mózgu. Czucie bólu jest bardzo ważną zdolnością, często warun-
kującą przeżycie. Ból informuje o czynnikach uszkadzających nasz organizm, np. o poparzeniu, ukłuciu, głębokiej
ranie czy stłuczeniu. Niezwykle rzadką chorobą genetyczną jest całkowita niezdolność do czucia bólu. Ta właści-
wość jest tylko pozornie atrakcyjna – w rzeczywistości osoby cierpiące na tę chorobę nie czują bólu nawet przy
złamaniu kości czy poparzeniu, a to może prowadzić do nieodwracalnych uszkodzeń organizmu lub śmierci.

158

06.12.2022 16:42:18
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 158 06.12.2022 16:42:18
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 158