Page 21 - biologia 7

Więcej na temat

Bezcenny szpik

U dzieci szpik kostny czerwony, zawierający komórki krwiotwórcze, wypełnia
wszystkie kości. Z czasem jest zastępowany przez szpik żółty, który składa się
głównie z komórek tłuszczowych. W szpiku kostnym znajdują się także komórki
określane jako mezenchymalne. Mogą one utworzyć m.in. tkanki kostną
i chrzęstną, a także odpowiadają za ich odbudowę w trakcie życia człowieka.
Zarówno te komórki, jak i komórki krwiotwórcze można pobrać ze szpiku kost-
nego (il. obok) i wykorzystać do celów medycznych. Komórki krwiotwórcze są
przeszczepiane pacjentom podczas zabiegu przeszczepu szpiku kostnego. Szpik kostny może być pobierany
Z kolei komórki mezenchymalne są obecnie badane przez naukowców pod m.in. za pomocą specjalnej igły
kątem możliwości ich wykorzystania w leczeniu różnych chorób. wprowadzanej do kości biodrowej

Komórki okostnej odpowiadają za przyrost kości na grubość i jej odbudo- Ciekawe!
wę w przypadku uszkodzenia (np. złamania). W nasadach kości długich doro- U człowieka kości wydłużają się prze-
słego człowieka, a także w łopatkach, mostku i miednicy znajduje się szpik ważnie do 25 roku życia. Około 80%
kostny czerwony. Odgrywa on niezwykle ważną rolę w organizmie ludz- masy całego szkieletu stanowi tkanka
kim, ponieważ zawiera komórki odpowiadające za powstawanie wszystkich kostna zbita, a 20% – gąbczasta.
rodzajów komórek krwi niezbędnych do życia.

Kości zmieniają się wraz z wiekiem

Wielkość i skład kości zmieniają się w ciągu życia człowieka. U niemowląt
i małych dzieci są one bardziej elastyczne niż u dorosłych – zawierają wię-
cej białek, a mniej soli mineralnych. Z wiekiem, zwłaszcza u osób starszych,
dochodzi do spadku zawartości białek w tkance kostnej. Sprawia to, że kości
stają się kruche, a przez to bardziej podatne na złamania.

W skrócie Czy już umiesz? Sprawdź się!

Kości są zbudowane z 2 rodzajów tkanki kostnej: zbitej 1 Porównaj właściwości tkanki kostnej zbitej i tkanki
i gąbczastej, które różnią się strukturą i rozmieszczeniem. gąbczastej.

Za odżywianie i ochronę kości odpowiada okostna, 2 Wskaż podobieństwa i różnice między budową oraz
w której znajdują się naczynia krwionośne. właściwościami kości niemowlęcia i seniora,
np. po 65 roku życia.
O właściwościach mechanicznych kości decyduje ich
budowa strukturalna i chemiczna. Sztywność i twardość 3 Korzystając z dostępnych źródeł, dowiedz się, co to są
zapewniają sole mineralne, a elastyczność – białka. kości pneumatyczne. Podaj 2 przykłady takich kości
u człowieka.
W niektórych kościach dorosłego człowieka znajduje
się szpik kostny czerwony. Jest niezbędny do
powstawania wszystkich rodzajów komórek krwi.

19

06.12.2022 16:38:30
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 19
1206_883350_biologia_kl7_LIFT_DRUK.indd 19 06.12.2022 16:38:30