Page 125 - biologia 8
P. 125

Określana cecha                                       Charakterystyka
                 przepływ energii  •  Słońce jest pierwotnym źródłem energii dla organizmów
                                    fotosyntetyzujących; producenci pochłaniają energię    ciepło       szczątki
                                    słoneczną, lecz tylko jej część jest kumulowana          oddychanie  i odchody
                                    w organizmach, reszta rozprasza się w postaci ciepła       konsumenci II
                                                                                       ciepło    pokarm  szczątki  konsumenci destruenci  oddychanie  ciepło
                                                                                          oddychanie    i odchody
                                                                                                konsumenci I
                                                                                    ciepło
                                                                                       oddychanie światło słoneczne  szczątki
                                                                                                 pokarm
              funkcjonowanie ekosystemu  obieg materii   •  materia organiczna – wytworzona przez producentów   producentów  organiczne
                                                                                                producenci

                                                                                           związki
                                    ze związków nieorganicznych przy udziale energii
                 (w łańcuchu
                                                                                         organiczne
                 spasania)
                                    świetlnej – jest pobierana jako pokarm i wykorzystywana
                                    przez zwierzęta (kolejne ogniwa w łańcuchu
                                                                                                          związki
                                    pokarmowym)
                                                                                       związki
                                  •  roślinożerne zwierzęta (konsumenci I rzędu) odżywiają się
                                    producentami, drapieżniki zaś (konsumenci II i III rzędu) –
                                    roślinożercami lub innymi drapieżnikami          nieorganiczne     konsumentów
                                  •  szczątki ciał roślinożerców i drapieżników oraz odchody     obumarła
                                    (niestrawione resztki pokarmu) są rozkładane przez            materia
                                    destruentów do prostych związków nieorganicznych,            organiczna
                                    które mogą być znowu pobrane przez producentów
                 zależności       •  konkurencja, roślinożerność, drapieżnictwo, pasożytnictwo, mutualizm, komensalizm
                 międzygatunkowe
               Zależności międzygatunkowe – oddziaływania między populacjami różnych gatunków, które przynoszą straty
              lub ko rzyści przynajmniej jednej z nich. Wyróżnia się także oddziaływania neutralne.
               Zależności nieantagonistyczne



                                              Charakterystyka
            Nazwa      Wpływ*     •  ścisła współzależność 2 ga tunków (partnerów)   •  bakterie i protisty żyjące w przewodzie
                                                                                           Przykłady
                  obligatoryjny –   symbioza  + / +  •  samodzielne życie takich partne rów jest   •  porosty – współżycie glonów i grzybów
                                                                              pokarmowym roślinożernych ssaków i termitów,
                                    czerpiących ze współżycia obustronne korzyści
                                                                              rozkładające celulozę
                                    niemożliwe
                                                                            •  mykoryza – współżycie korzeni większości roślin
             mutualizm            •  współżycie 2 gatunków czer piących obustronne   •  współżycie pustelnika z ukwiałem
                                                                              lą dowych z grzybami, np. sosny z maślakiem
                  fakultatywny –   protokooperacja  + / +  nieza leżnie od siebie
                                    korzyści, ale mo gących także funkcjonować







                                                                            •  ryby podnawki przyssane do rekinów
                                    z drugim, dla którego ten związek jest obojętny
               komensalizm    (współbiesiadnictwo)  + / 0  •  jeden gatunek czerpie korzyści ze współżycia   •  różanki składające ikrę w skrzelach małży
                                  •  komensalami są np. zwierzęta żywiące się
                                                                            •  sępy współbiesiadujące z drapieżnikami
                                    resztkami zdobyczy innych zwierząt lub
                                    znajdujące w ciałach innych organiz mów
                                    schronienie



                                                                                   123
   120   121   122   123   124   125   126   127   128   129   130