Page 125 - biologia 8
P. 125
Określana cecha Charakterystyka
przepływ energii • Słońce jest pierwotnym źródłem energii dla organizmów
fotosyntetyzujących; producenci pochłaniają energię ciepło szczątki
słoneczną, lecz tylko jej część jest kumulowana oddychanie i odchody
w organizmach, reszta rozprasza się w postaci ciepła konsumenci II
ciepło pokarm szczątki konsumenci destruenci oddychanie ciepło
oddychanie i odchody
konsumenci I
ciepło
oddychanie światło słoneczne szczątki
pokarm
funkcjonowanie ekosystemu obieg materii • materia organiczna – wytworzona przez producentów producentów organiczne
producenci
związki
ze związków nieorganicznych przy udziale energii
(w łańcuchu
organiczne
spasania)
świetlnej – jest pobierana jako pokarm i wykorzystywana
przez zwierzęta (kolejne ogniwa w łańcuchu
związki
pokarmowym)
związki
• roślinożerne zwierzęta (konsumenci I rzędu) odżywiają się
producentami, drapieżniki zaś (konsumenci II i III rzędu) –
roślinożercami lub innymi drapieżnikami nieorganiczne konsumentów
• szczątki ciał roślinożerców i drapieżników oraz odchody obumarła
(niestrawione resztki pokarmu) są rozkładane przez materia
destruentów do prostych związków nieorganicznych, organiczna
które mogą być znowu pobrane przez producentów
zależności • konkurencja, roślinożerność, drapieżnictwo, pasożytnictwo, mutualizm, komensalizm
międzygatunkowe
Zależności międzygatunkowe – oddziaływania między populacjami różnych gatunków, które przynoszą straty
lub ko rzyści przynajmniej jednej z nich. Wyróżnia się także oddziaływania neutralne.
Zależności nieantagonistyczne
Charakterystyka
Nazwa Wpływ* • ścisła współzależność 2 ga tunków (partnerów) • bakterie i protisty żyjące w przewodzie
Przykłady
obligatoryjny – symbioza + / + • samodzielne życie takich partne rów jest • porosty – współżycie glonów i grzybów
pokarmowym roślinożernych ssaków i termitów,
czerpiących ze współżycia obustronne korzyści
rozkładające celulozę
niemożliwe
• mykoryza – współżycie korzeni większości roślin
mutualizm • współżycie 2 gatunków czer piących obustronne • współżycie pustelnika z ukwiałem
lą dowych z grzybami, np. sosny z maślakiem
fakultatywny – protokooperacja + / + nieza leżnie od siebie
korzyści, ale mo gących także funkcjonować
• ryby podnawki przyssane do rekinów
z drugim, dla którego ten związek jest obojętny
komensalizm (współbiesiadnictwo) + / 0 • jeden gatunek czerpie korzyści ze współżycia • różanki składające ikrę w skrzelach małży
• komensalami są np. zwierzęta żywiące się
• sępy współbiesiadujące z drapieżnikami
resztkami zdobyczy innych zwierząt lub
znajdujące w ciałach innych organiz mów
schronienie
123