Page 26 - biologia 8

Ciekawe! Doświadczenia Grzegorza Mendla
W krzyżówkach genetycznych pokolenie
rodzicielskie oznacza się literą P, pierw- Fundamentalną wiedzę dotyczącą dziedziczenia cech u organizmów zawdzię-
sze pokolenie potomne – literą F , drugie czamy czeskiemu zakonnikowi Grzegorzowi Mendlowi. Prowadził on wielo-
1
pokolenie potomne – literą F . letnie doświadczenia z wykorzystaniem grochu zwyczajnego. Śledził dziedzi-
2
czenie cech, krzyżując osobniki rodzicielskie o odmiennych wariantach danej
cechy (np. wysokie i niskie rośliny), a następnie obserwował wygląd uzyskiwa-
nych organizmów potomnych. Skrupulatnie zapisywał liczbę roślin wykazu-
jących badane cechy (patrz ilustracja).
Choć Mendel żył w XIX w. – na długo przed odkryciem DNA, genów
i alleli – jako pierwszy doszedł do wniosku, że 2 dziedziczne czynniki (dziś
znane jako allele genu) decydują o wystąpieniu u organizmu danego wariantu
cechy. Jako pierwszy wskazał również, że czynniki te mogą mieć różny wpływ
na organizm (allele dominujące i recesywne).

Pokolenie
rodzicielskie (P)
Mendel krzyżował osobniki
grochu zwyczajnego – fenotypy:
homozygoty – o odmiennych
wariantach cechy, np. wysokie
(WW) i niskie (ww). Literą W x
oznaczono allel warunkujący
cechę dominującą, natomiast
literą w – allel warunkujący
cechę recesywną.
wysoka niska

W pierwszym pokoleniu
potomnym pojawiał się tylko Pierwsze
jeden wariant cechy. W tym pokolenie
wypadku była to wysoka potomne (F )
1
łodyga.

fenotypy:

wysoka wysoka wysoka wysoka
Niskie rośliny pojawiały się
dopiero w drugim pokoleniu Drugie
potomnym – na skutek pokolenie
krzyżowania organizmów potomne (F )
potomnych z pierwszego 2
pokolenia. Zawsze stanowiły
one ok. 1/4 uzyskiwanych
osobników. fenotypy:
Cechy widoczne w pierwszym
pokoleniu potomnym
przyrodnik uznał za
dominujące. Te zaś, które się
nie pojawiły – za recesywne. wysoka wysoka wysoka niska

24