Page 29 - biologia 8
P. 29
1.5 Dziedziczenie grup krwi i płci
Podejmij temat
Jakie znasz grupy krwi? Na jakiej pod-
stawie są one wyróżniane?
Czy potrafisz podać własną grupę krwi
i grupy krwi członków swojej rodziny?
Występowanie grup krwi
Wiele genów ma więcej niż tylko 2 allele. Przykładem może być gen warun-
kujący grupę krwi u ludzi. Występuje on w 3 allelach – 2 dominujących ozna-
czanych jako I oraz I oraz 1 recesywnym – i. Każdy człowiek ma 2 allele
A
B
tego genu: po 1 od ojca i matki. Od ich kombinacji zależy grupa krwi, którą
mamy (il. 1.13).
• Allele dominujące I i I decydują o obecności antygenów A lub B na
B
A
powierzchni krwinek czerwonych człowieka. Jeżeli u danego osobnika wy-
stępują oba rodzaje alleli dominujących, to na powierzchni jego krwinek
czerwonych obecne będą zarówno antygeny A, jak i B. Osoba z tymi al-
lelami jest heterozygotą i ma grupę krwi AB. Taki rodzaj dziedziczenia,
w którym cechy warunkowane przez 2 allele są wyrażane niezależnie od
siebie i każdy z nich jest tak samo silny, jest określany jako kodominacja.
Antygeny
Grupa krwi Kombinacja alleli Wygląd krwinki
na powierzchni
(fenotyp) (genotyp) czerwonej
erytrocytów
A
A A
A I I lub I i antygen A
B
B B
B I I lub I i antygen B
antygen A
A B
AB I I antygen B
1.13 Układ grup krwi jest określany
jako AB0. Wyróżnia się 4 grupy krwi:
0 ii brak antygenów A, B, AB i 0. Grupa krwi u danego
osobnika zależy od kombinacji
alleli: I , I lub i
B
A
27