Page 28 - biologia 8

Dziedziczenie jedno- i wielogenowe

Niektóre cechy, tak jak te badane przez Mendla, są kodowane w jednym genie i stanowią przykład dziedziczenia
jednogenowego. Jednak o większości cech, zwłaszcza u organizmów wielokomórkowych, decydują zespoły genów
i jest to przykład dziedziczenia wielogenowego. Kolor oczu, włosów czy skóry to przykłady cech człowieka zależ-
ne od kombinacji alleli wielu genów (il. 1.12).

1.12 Do grupy genów decydujących o zróżnicowaniu pigmentacji oczu i skóry u ludzi należą m.in. geny HERC2 i OCA2

W skrócie

W wyniku rozmnażania potomstwo dziedziczy informację genetyczną
osobników rodzicielskich. W przypadku rozmnażania bezpłciowego jest
ona identyczna u osobników rodzicielskich i potomnych. W przypadku
rozmnażania płciowego organizm potomny otrzymuje kombinację genów
obojga organizmów rodzicielskich.

O cechach danego osobnika, czyli fenotypie, decyduje genotyp, czyli
zestaw występujących u niego genów. Homozygoty pod względem
danego genu mają 2 identyczne allele genu, natomiast heterozygoty –
2 różne.
Allel dominujący to wariant genu, którego obecność w organizmie
prowadzi do uwidocznienia zapisanej w nim cechy. Allel recesywny
zawiera informację o cesze, która ujawnia się w przypadku występowania
2 takich alleli w organizmie (u homozygot).

Czy już umiesz? Sprawdź się!

1 Znajdź w wiarygodnych źródłach informacje na temat innych cech badanych
przez Mendla. Wskaż, które z nich są dominujące, a które – recesywne.
2 Podaj po 2–3 przykłady organizmów rozmnażających się bezpłciowo
i płciowo.

3 Opisz odpowiednimi terminami (heterozygota, homozygota recesywna,
homozygota dominująca) osobniki o podanych niżej genotypach. Rozpisz
następujące krzyżówki genetyczne:
a) Kk x KK, b) kk x Kk.

26