Page 68 - biologia 8
P. 68
Ciekawe! Człowiek ma białą twardówkę wokół ciemniejszej tęczówki. Natomiast
u goryli i innych małp twardówka jest ciemna (il. 2.30). Uważa się, że dzięki
wydłużeniu szpary ocznej u przodków ludzi ich oczy stały się lepiej widoczne.
Biała twardówka – wyraźnie kontrastująca z ciemniejszą tęczówką i źrenicą
– jest cechą, która pozwoliła przodkom ludzi i później ludziom skuteczniej się
nawzajem porozumiewać i odczytywać mowę ciała.
Tych śladów stóp nie zostawił człowiek
współczesny, ale żyjący w Afryce au-
stralopitek, który ok. 3,5 mln lat temu
wszedł na wilgotny pył wulkaniczny. Do-
wodzą one, że wówczas po afrykańskiej
ziemi chodziła już istota dwunożna.
2.30 Oczy człowieka i oczy goryla
Historia człowieka AUSTRALOPITEK CZŁOWIEK WYPROSTOWANY CZŁOWIEK NEANDERTALSKI CZŁOWIEK ROZUMNY
Do rodzaju człowiek (łac. Wysokość
(cm)
Homo) zaliczamy człowieka 1,70 m 180
rozumnego i takie wymarłe formy, 1,65 m
jak np. człowiek wyprostowany 1,60 m 160
czy człowiek neandertalski. 140
Liczne dowody wskazują,
że przejście przez pierwsze etapy Pojemność mózgu: Pojemność mózgu: Pojemność mózgu: Pojemność mózgu: 120
400–520 cm
1350–1450cm
1100–1700cm
700–1200cm
ewolucji człowieka nastąpiło 1,10 m
na obszarze Afryki. Uważa się, Występowanie: Występowanie: Występowanie: Występowanie: 100
Europa,
wszystkie
że wymarłe gatunki z tego rodzaju Afryka Afryka, Azja, część Azji kontynenty
Europa
nie prowadziły już nadrzewnego Poruszanie się: Poruszanie się: Poruszanie się: Poruszanie się: 80
trybu życia. chód dwunożny chód dwunożny chód dwunożny chód dwunożny
Neandertalczyk krzyżował się 60
z przedstawicielami człowieka 40
rozumnego. Niemal każdy
Europejczyk jest nosicielem 20
neandertalskich genów. Nie mają
ich tylko ci Afrykanie, których 0
przodkowie nie opuścili Afryki i nie Masa Ważne cechy Masa Ważne cechy Masa Ważne cechy Masa Ważne cechy
spotkali neandertalczyków żyjących używanie prostych opanowanie ognia, tworzenie i używanie narzędzi, używanie i produkcja narzędzi
w Europie i na Bliskim Wschodzie 40 kg narzędzi, zdobywanie 60 kg tworzenie i używanie 80 kg wykonywanie ubrań, polowanie 70 kg (z kamienia, potem metalu,
na duże zwierzęta z zastosowaniem
narzędzi kamiennych,
a następnie plastiku), rozwój
głównie roślinnego
w epoce zlodowaceń, czyli pokarmu polowanie w grupach zasadzek, praktyka pochówków, sztuki i środków komunikacji
od 250 tysięcy do kilkudziesięciu rozwijanie sztuki, używanie międzyludzkiej (od mowy
tysięcy lat temu. prostego języka do książki i smartfona)
4 mln 4,5 – 2 mln lat temu 2 mln 2 mln – 300 tys. lat temu 1 mln 500 tys. od 120 tys. lat temu 1 rok n.e.
150 tys. – 40 tys. lat temu
66