Page 66 - biologia 8
P. 66
Człowiek nie pochodzi od szympansa, ale ma z nim wspólnego
Królestwo: zwierzęta
przodka
Typ: strunowce
Człowiek nie pochodzi ani od szympansa, ani od goryla – ma jednak z nimi
Podtyp: kręgowce wspólnych przodków. Małpy są dużą grupą organizmów, z której wyewolu-
owała linia prowadząca do człowieka. Z małpami łączy nas bliższe pokrewień-
Gromada: ssaki
stwo niż to łączące psa z kotem.
Rząd: naczelne Naszym dość bliskim kuzynem jest gibon. Jest to małpa o długich rękach,
Nadrodzina: małpy człekokształtne która spędza w koronach drzew niemal całe swoje życie. Jeszcze bliższymi
krewniakami są małpy z rodziny człowiekowatych: 2 gatunki szympansów,
Rodzina: człowiekowate
2 gatunki goryli i 3 gatunki orangutanów. Wiele gatunków człowiekowatych
Rodzaj: człowiek już wymarło. Niektóre z nich były bardziej podobne do goryli, inne do oran-
gutanów, a niektóre do człowieka rozumnego. Wymarłymi rodzajami z tej ro-
Gatunek: człowiek rozumny
dziny są gigantopitek (patrz il. 2.13), australopitek (il. 2.26) i człowiek z wyspy
2.25 Pozycja systematyczna Flores zwany hobbitem (il. 2.27). Warto wiedzieć, że człowiekowate są często
człowieka nazywane również hominidami (łac. Hominidae). Wspólny przodek wszystkich
człowiekowatych żył ok. 14 mln lat temu (il. 2.28).
Człowiek jest najbliżej spokrewniony z szympansem. Dzieli z nim ponad
98% genów. Pod tym względem człowiek i szympans są zadziwiająco podob-
ni. Różnią nas tylko niektóre geny, np. te związane ze zdolnością do mowy
artykułowanej. Różnica między genomem człowieka i szympansa wynika ra-
czej z jego organizacji niż ze zmian w sekwencji DNA. Mamy geny kodujące
te same białka, ale nie mamy tej samej liczby chromosomów. Szympans ma
o 1 chromosom więcej niż my. Natomiast u człowieka 1 z chromosomów jest
dwukrotnie większy, ponieważ 2 chromosomy u naszego przodka połączyły
się, tworząc 1. W naszym genomie pewne geny się powieliły, a inne, np. zwią-
2.26 Odtworzona przez zane z węchem, przestały działać. W genomie szympansa powielone zostały
antropologów głowa australopiteka
potocznie nazywanego Lucy zupełnie inne.
[czyt. lusi]
gibon orangutan goryl szympans szympans człowiek
zwyczajny karłowaty
2.27 Odtworzona przez
antropologów głowa człowieka
z wyspy Flores zwanego hobbitem
(Homo floresiensis)
Jaka cecha różni australopiteka 2.28 Drzewo pokrewieństwa naczelnych. Szympansy są bardziej spokrewnione
od człowieka z wyspy Flores? z człowiekiem niż z gorylem i znacznie bliżej im do człowieka niż orangutana
64