Page 67 - biologia 8
P. 67
Więcej na temat
Kim są Lucy i hobbici?
Ludzie od dawna pilnie studiują skamieniałości człowiekowatych. Jak dotąd najwięcej odkryto ich w Afryce.
W 1974 r. amerykański badacz znalazł na terenie Etiopii pochodzące sprzed 3,2 mln lat szczątki dwunożnej istoty
płci żeńskiej zaliczanej do rodzaju australopitek. Rewelacyjne znalezisko miało 40% kości szkieletu. To pozwoliło
podjąć próbę odtworzenia nie tylko wyglądu, ale także trybu życia i sposobu poruszania się. W tym czasie w obo-
zie paleontologów w radiu często grano piosenkę Beatlesów Lucy in the Sky with Diamonds. Zadecydowało to
o nazwie, którą nadano skamieniałości.
Z kolei na indonezyjskiej wyspie Flores badacze znaleźli liczne szczątki ludzi pochodzących sprzed ok. 60 tys.
lat. Odkryte kości należały do dorosłych, których wzrost nie przekraczał 110 cm. Z tego względu zostali oni nazwani
hobbitami – jak bohaterowie o niskim wzroście i krępej posturze z książek Tolkiena.
Co nas różni od innych człekokształtnych, a co nas z nimi łączy?
Rodzaj Homo ma cechy, które odróżniają go od innych człekokształtnych. Swoiście ludzkimi cechami są m.in. wy-
prostowana postawa, dwunożny chód, duży mózg, dobra precyzja ruchów dłoni w posługiwaniu się narzędziami
(il. 2.29). Tylko człowiek wytworzył mowę, która stanowi podstawę rozwoju kultury, i nauczył się korzystać z ognia,
dzięki czemu zmienił swoje zwyczaje żywieniowe i poszerzył dietę.
CECHY CZŁOWIEKA CECHY WSPÓLNE CECHY SZYMPANSA
duże oczy z dobrze oczy skierowane do przodu,
wysunięta ku przodowi
wyodrębnioną białą umożliwiające widzenie trzewioczaszka, duże wały
twardówką przestrzenne nadoczodołowe,
masywna żuchwa
duża pojemność z dużymi kłami
mózgoczaszki i duży mózg rozbudowane mięśnie
mimiczne
mała pojemność
mózgoczaszki
esowato wygięty i mały mózg
kręgosłup ruchliwe ramię, zdolne
do ruchów do przodu
i na boki łukowato wygięty
dłonie umożliwiające kręgosłup
bardzo sprawne
manipulowanie przystosowanie układu
pokarmowego do kończyny dolne krótsze
spożywania niż kończyny górne, które
kończyny dolne dłuższe różnorodnego pokarmu służą jako podpory
niż górne; kończyny górne w trakcie ruchu
nieuczestniczące
w ruchu ciała
zredukowany ogon płaska stopa
z przeciwstawnym
wysklepiona stopa paluchem, umożliwiająca
z palcami równoległymi chwytanie
dłonie z przeciwstawnym
kciukiem, umożliwiające
wyprostowana postawa korzystanie z narzędzi pochylona postawa
zredukowane owłosienie życie w grupie owłosione ciało
2.29 Porównanie człowieka i szympansa
65