Page 98 - biologia 8

Komensalizm – gatunki odnoszą korzyści, nie szkodząc sobie

Komensalizm to zależność, w której jeden z partnerów – komensal – osią-
ga korzyści ze współżycia, ale sam nie wywiera ani dodatniego, ani ujemnego
wpływu na drugiego partnera – gospodarza. Ten zapewnia komensalowi
warunki sprzyjające, a niejednokrotnie konieczne do jego pełnego rozwoju.
Czyni to w sposób następujący:
• przekształca produkty pokarmowe w przyswajalne dla komensala, przykła-
dowo owady żyjące w ptasich gniazdach odżywiają się resztkami pokarmu
gospodarzy;
• produkuje niezbędne do rozwoju komensala substancje wzrostowe, przy-
kładowo witaminy stymulujące wzrost partnerów;
• dostarcza pożywienia, zapewnia obronę i schronienie.
Ta ostatnia forma komensalizmu jest nazywana także współbiesiad-
nictwem. Przykładowo niektóre płazińce są przyczepione do skrzeli skrzy-
płoczy (patrz il. 2.10). Dzięki temu mają zapewniony transport, ochronę i po-
żywienie, ale nie czynią szkody gospodarzowi. Innym przykładem jest ryba
remora. Ma specyficzną budowę płetw, która umożliwia jej przyczepianie się
do dużych ryb i dzięki temu sprawne przemieszczanie.
Wiele chrząszczy żyje w mrowiskach i termitierach. Słodkowodna ryba
różanka składa ikrę w skrzelach małży (il. 3.32). Dzięki temu narybek ma
zapewnioną ochronę w pierwszych dniach życia. Później opuszcza ciało
gospodarza i nie wyrządza mu żadnej szkody. Liczne gatunki zwierząt za-
mieszkują ciała gąbek i zakątki rafy koralowej (il. 3.33). Wiele gatunków
„sprząta” resztki pokarmu pozostawione przez drapieżniki. Przykładowo
ryba pilot (systematyczna nazwa: przynawek retman) zjada resztki pozosta-
3.32 Różanka podczas tarła wione przez rekiny (il. 3.34), a sępy ucztują na szczątkach ofiar lwa (il. 3.35).

3.33 Między parzydełkami ukwiałów mieszkają błazenki – w ten sposób
zapewniają sobie ochronę

96