Page 213 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP

Kwas fosforowy(V) może występować w dwóch odmianach. Jego bardziej
powszechna forma to H PO nazywana kwasem fosforowym(V) lub (w póź-
3
4
niejszych etapach nauki) kwasem ortofosforowym(V). Druga forma to kwas
metafosforowy(V) o wzorze HPO . Jak można zauważyć, różnią się one zawar-
3
tością wody w cząsteczce. Orto- oznacza maksymalną ilość wody w cząsteczce,
natomiast meta- ilość minimalną.

Doświadczenie 38.

Spalanie fosforu w powietrzu i badanie odczynu produktu gazowego z wodą

Sprzęt: kolba stożkowa, łyżeczka do spalań osadzona w korku, palnik, zapałki
Odczynniki: woda, roztwór oranżu metylowego, fosfor czerwony

Wykonanie:
• Do kolby wlej niewielką ilość wody, dodaj kilka kropel roztworu oranżu metylowego.
• Na łyżeczce do spalań ogrzewaj niewielką ilość czerwonego fosforu. Kiedy niemetal się zapali, wprowadź go do kolby,
nad wodę z roztworem wskaźnika.
• Naczynie zamknij korkiem.

płonący
czerwony
fosfor

woda
i roztwór
oranżu
metylowego

Obserwacje: Po ogrzewaniu na fosforze pojawia się jasny płomień. Wydziela się dym w kolorze siwym, o drażniącym,
nieprzyjemnym zapachu. Ciecz stopniowo zmienia zabarwienie z pomarańczowego na czerwone.

Wnioski: Fosfor spala się jasnym, oślepiającym płomieniem, zaszła reakcja chemiczna zgodna z równaniem:
4P + 5O P O
2 4 10
Otrzymany tlenek fosforu(V) reaguje z wodą zgodnie z równaniem:
P O + 6H O 4H PO
4 10 2 3 4
Powstaje kwas fosforowy(V), który powoduje zmianę barwy roztworu oranżu metylowego na czerwoną.
Otrzymany roztwór kwasu wykazuje zatem odczyn kwasowy.

211