Page 53 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP

Więcej na temat

Teoria atomistyczno-cząsteczkowa budowy materii
Ponad dwieście lat temu angielski naukowiec John Dalton opublikował pracę, w której przedstawił założenia nowo-
żytnej teorii atomistyczno-cząsteczkowej budowy materii. Najważniejsze z nich wymienimy w kilku punktach:
1. Wszystko, co nas otacza, składa się z atomów, które są niepodzielne i niezniszczalne.
2. Każdy pierwiastek chemiczny zbudowany jest z identycznych, niepowtarzalnych atomów.
3. Wszelkie atomy jednego pierwiastka chemicznego mają taką samą masę i wszystkie jego właściwości.
4. Cząsteczka związku chemicznego składa się z określonej i niewielkiej liczby połączonych ze sobą atomów
pochodzących od różnych pierwiastków chemicznych.

Jakie zjawisko stanowi potwierdzenie istnienia atomów
i cząsteczek?
Dowodem na istnienie atomów i cząsteczek jest zachodzące w przyrodzie zja-
wisko dyfuzji, w wyniku którego substancje, będące ze sobą w bezpośrednim Dyfuzja – samoistne i niewymuszone
kontakcie, mieszają się. Przykładem może być zapach ciasta rozchodzący się wnikanie cząsteczek jednej substancji
w powietrzu po całym domu. między cząsteczki drugiej.

Doświadczenie 13.

Badanie rozchodzenia się zapachu odświeżacza w powietrzu
Warunki doświadczenia: sala lekcyjna

Odczynniki: odświeżacz w kostce 1 2 3
o zapachu sosny
Wykonanie:
• Na biurku nauczyciela postaw
odświeżacz zapachowy.
• Zdejmij folię ochronną (pozwoli to
uwolnić się zapachowi). rozchodzenie się cząstek w trakcie doświadczenia
• Upewnij się, że wszystkie okna są
zamknięte. drobiny odświeżacza drobiny składników
• Zajmij swoje miejsce w ławce powietrza
(poproś o to samo pozostałych 1 Pierwszy pomiar (chwilę po rozpoczęciu)
uczniów).
• Poinformuj nauczyciela, gdy 2 Drugi pomiar (po kilku minutach)
poczujesz sosnową woń. 3 Trzeci pomiar (po kilkunastu minutach)
Obserwacje: Chwilę po zdjęciu zabezpieczenia zapach sosny wyczuwalny jest w niewielkiej odległości od kostki.
Po kilku minutach woń sosnowa uchwytna jest już nie tylko przy samym odświeżaczu.
Podczas ostatniego pomiaru (po kilkunastu minutach) zapach wypełnia znaczną część pomieszczenia.

Wnioski: Drobiny woni sosnowej stopniowo i samoistnie wypełniają coraz większą przestrzeń. Fakt ten jest potwier-
dzeniem zjawiska mieszania się substancji zgodnie z założeniami dyfuzji, co przedstawia powyższy model.

51