Page 54 - 883351_podrecznik chemia_kl7_nowaPP
P. 54

Przykłady dyfuzji

                                            Dyfuzja umożliwia mieszanie się substancji pozostających w różnych stanach
                                            skupienia:  gazowym,  ciekłym  i  stałym.  Wykonując  doświadczenia,  bardzo
                                            często możemy zauważyć przykłady dyfuzji, choć badamy zupełnie coś inne-
                                            go. Proces ten jesteśmy w stanie zaobserwować również w zwykłych czynno-
                                            ściach, np. przy zaparzaniu herbaty (il. 2.2).


                                            Czy stan skupienia substancji ma wpływ na zjawisko dyfuzji?
                                            Atomy i cząsteczki są w ciągłym ruchu. To, ile mają swobody, zależy od stanu
                                            skupienia, w jakim się znajdują. W ciele stałym zakres ruchu jest niewielki –
                                            cząsteczki tylko drgają i nie są w stanie gwałtownie zmieniać swojego położe-
                                            nia. Więcej wolnych przestrzeni mają w ciekłym stanie skupienia (chaotycznie
                                            odbijają się od siebie i od ścian naczynia). W gazach, ze względu na ogromną
                                            ilość pustych przestrzeni, ich ruch jest największy i najszybszy. Wpływa to
                                            bezpośrednio na proces dyfuzji, który w związku z tym najszybciej zachodzi
                                            w gazach, a najwolniej – w ciałach stałych (il. 2.3).















        2.2    Po zaparzeniu ciecz w całej
        objętości przyjmuje jednolity kolor
        − jaśniejszy niż susz herbaciany    2.3    Zmiana szybkości dyfuzji
        (oczywiście trwa to chwilę)         w zależności od stanu skupienia





        W skrócie                                             Czy już umiesz? Sprawdź się!


             Atom to podstawowy składnik substancji prostej,    1   Podaj trzy przykłady procesów, które możesz
            zachowujący i wykazujący jej właściwości.              zaobserwować w swoim otoczeniu i które
                                                                   potwierdzają istnienie zjawiska dyfuzji.
             Cząsteczka to trwałe połączenie minimum dwóch     2   Wykonaj doświadczenie przedstawiające zjawisko
            atomów.
                                                                   dyfuzji. Wykorzystaj bezpieczne, dostępne w domu
             Zjawiskiem potwierdzającym ziarnistą budowę           odczynniki. Narysuj schemat doświadczenia, pamiętaj,
            materii jest dyfuzja, czyli samoistne mieszanie się    aby poczynić obserwacje i wyciągnąć wnioski.
            substancji.                                        3   Przeprowadź doświadczenie z odświeżaczem powie-
                                                                   trza. Zmień jeden warunek – wielkość pomieszczenia.
             Atomy i cząsteczki są w ciągłym ruchu, a ich swoboda   Salę zajęciową zastąp np. łazienką, małym pokojem
            zależy od stanu skupienia, w jakim występuje dana      lub kabiną samochodu. Czy obserwacje i wnioski będą
            substancja w określonych warunkach.                    podobne do tych z lekcji, czy będą od nich różne?

                                       52
   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59