Page 120 - chemia_k8
P. 120

Więcej na temat


        Reakcja acetylenu (etynu) z bromem (wodą bromową). Dlaczego woda bromowa się odbarwia?
        Acetylen (etyn) to alkin, czyli węglowodór nienasycony z potrójnym wiązaniem. Reaguje on łatwo z bromem (wystę-
        puje w postaci cząsteczkowej). W wyniku takiej reakcji następuje rozerwanie jednego z trzech wiązań pomiędzy
        atomami węgla, do którego zostają przyłączone atomy bromu zgodnie ze schematem:
                                                                        Br         Br
                                     H   C  C H     +   Br Br               C   C       1,2-dibromoeten
                                                                         H         H

        Nowo powstała cząsteczka nadal wykazuje charakter nienasycony (ma podwójne wiązanie). W podobny sposób
        jak w pierwszym etapie następuje rozerwanie jednego z dwóch wiązań, po czym zostają przyłączone atomy bromu
        zgodnie ze schematem:
                                                                            Br Br
                                     Br         Br
                                         C  C       +   Br Br            H C C H        1,1,2,2-tetrabromoetan
                                     H          H
                                                                            Br Br

        Sytuacja powtarza się do wyczerpania całej ilości bromu w wodzie bromowej, dlatego herbaciany w kolorze roz-
        twór się odbarwia. Powyższe równania możemy zapisać jako jedno zsumowane:
                                                                            Br Br
                                                        Br Br
                                     H   C  C H     +   Br Br            H C C H
                                                                            Br Br
        Zapis powyższego równania reakcji w formie cząsteczkowej:

                                              C H 2  + 2Br 2        C H Br  4
                                                                       2
                                                                         2
                                               2


        W skrócie                                             Czy już umiesz? Sprawdź się!


             Węglowodory ulegają reakcjom spalania –           1   Zapisz wszystkie rodzaje reakcji spalania dla:
            całkowitego i niecałkowitego.                          a) propanu,      b) propenu,      c) propynu.
             Reakcje spalania całkowitego przebiegają przy     2   Zapisz równania reakcji odpowiadające kolejnym
            pełnym dostępie tlenu, a produktami tych reakcji są    etapom odbarwienia wody bromowej przez propen.
            tlenek węgla(IV) i tlenek wodoru.
                                                               3   Zaprojektuj doświadczenie pozwalające odróżnić
             Reakcje spalania niecałkowitego przebiegają przy      etan od etenu. Pamiętaj, że obydwa badane związki
            ograniczonym dostępie tlenu. Produktami tych reakcji   chemiczne są gazami. Koniecznie zapisz obserwacje
            są tlenek węgla(II) lub węgiel oraz para wodna.        i wnioski.
             Alkeny i alkiny ulegają reakcjom fluorowcowania.  4   Na podstawie ogólnych prawidłowości podaj

             Alkeny i alkiny odbarwiają wodę bromową, ponieważ     spodziewane barwy po reakcji wody bromowej
            wykazują nienasycony charakter (zawierają wiązania     z alkanem, alkenem i alkinem.
            wielokrotne).
                                                               5   Wyszukaj w internecie informacje na temat
                                                                   metody otrzymywania acetylenu, której użyto
                                                                   w doświadczeniu 21. Wyszukaj zastosowania węglika
                                                                   wapnia oraz wskaż jego inne nazwy.

                                       118



                                                                                                              10.06.2021   11:49:51
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   118                                                          10.06.2021   11:49:51
   0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd   118
   115   116   117   118   119   120   121   122   123   124   125