Page 115 - chemia_k8

Etyn (acetylen) – wybrane właściwości
acetylen
W probówce (il. 3.13) znajduje się acetylen. W temperaturze pokojowej
etyn jest bezbarwnym i bezwonnym gazem. Charakterystyczny zapach przy
otrzymywaniu acetylenu z karbidu to zanieczyszczenia innymi zapachowymi
związkami fosforu i siarki. Gaz jest łatwopalny, ma szeroki zakres wybucho-
wości w powietrzu. Jego zawartość w powietrzu grożąca wybuchem mieści
się w granicach od 2,5 do 80%. Acetylen nie jest rozpuszczalny w wodzie,
ale rozpuszcza się dobrze w niektórych rozpuszczalnikach niepolarnych. Gaz
ten jest przechowywany w butlach stalowych (pod bardzo dużym ciśnieniem),
w postaci roztworu w acetonie, w którym bardzo dobrze się rozpuszcza. 3.13 Probówka z acetylenem

Właściwości etynu (acetylenu)

fi zyczne chemiczne
• gaz • bezwonny
• bezbarwny • nie podtrzymuje spalania
• słabo rozpuszczalny w wodzie • palny, wybuchowy

Spalanie całkowite i niecałkowite acetylenu
Acetylen osiąga najwyższą temperaturę w płomieniu i jest najbardziej wy-
dajnym spośród znanych gazów palnych. Zapewnia bardzo dokładne ogrze-
wanie punktu, przy minimalnych stratach ciepła. Takie cechy spalania etynu
pozwalają na wysoką wydajność pracy, dlatego używany jest do palników
acetylenowo-tlenowych. Mieszanki acetylenowo-tlenowe stosowane są w pro-
cesach cięcia. Do całkowitego spalenia acetylenu wymagana jest minimalna
ilość tlenu. Acetylen jest gazem lżejszym od powietrza, więc nie gromadzi się
w dolnych partiach pomieszczeń, co zwiększa bezpieczeństwo pracy z nim.
Przechowywany jest w butlach pod ciśnieniem (il. 3.14). 3.14 Acetylen przechowywany
Etyn ulega reakcjom spalania, których przebieg zależy od dostępności jest w butlach pod ciśnieniem
tlenu z powietrza. Równanie reakcji spalania całkowitego acetylenu (przy
pełnym dostępie tlenu) to:

2C H + 5O 4CO + 2H O
2 2 2 2 2
Równania reakcji spalania niecałkowitego etynu (przy niepełnym dostę-
pie tlenu):

2C H + 3O 4CO + 2H O
2 2 2 2
2C H + O 2 4C + 2H O Ciekawe!
2
2
2
Zupełnie czysty acetylen w połączeniu
Tak jak przy poprzednich równaniach reakcji spalania węglowodorów warto z tlenem używany był przy operacjach
zwrócić uwagę na proporcję liczby cząsteczek gazu do liczby cząsteczek tlenu. do narkozy, czyli znieczulenia ogólnego.

113

10.06.2021 11:49:43
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 113
0610_881399_chemia_kl8_podrecznik_DRUK.indd 113 10.06.2021 11:49:43