Page 137 - 881414_FIZYKA_podrecznik_kl_8_PP_fiipbook
P. 137
5.4 Wartość prędkości w ruchu jednostajnym prostoliniowym
Podejmij temat O O W jaki sposób można szybko porównać, które z ciał poruszających się
ruchem jednostajnym przebyło w tym samym czasie większą drogę?
Jak definiujemy wartość prędkości?
Wiesz już, że droga przebyta przez ciało w ruchu jednostajnym prostolinio-
wym jest wprost proporcjonalna do czasu jego trwania. Oznacza to, że jeśli Używamy pojęcia wartość prędkości,
gdyż prędkość jest wielkością
czas rośnie, to droga rośnie tyle samo razy, a iloraz drogi i czasu, w którym wektorową, czyli ma również kierunek
została przebyta, jest w danym ruchu stały. i zwrot. Dowiesz się o tym więcej trochę
droga później, ale w naszych rozważaniach
czas = const w szkole podstawowej będziemy
Tę stałą wielkość charakterystyczną dla danego ruchu jednostajnego na- posługiwać się jedynie pojęciem –
zywamy wartością prędkości lub szybkością i oznaczamy literą v. wartość prędkości.
Wartość prędkości (szybkość) ciała obliczamy, dzieląc drogę przez czas,
w którym ta droga została przebyta.
v = s
t
v – wartość prędkości, s – droga, t – czas
Jednostka szybkości
Podstawową jednostkę szybkości określisz, gdy wstawisz jednostkę drogi (1 m)
i jednostkę czasu (1 s) do wzoru na szybkość, co zapisuje się w następujący sposób: Dla określenia szybkości różnych ciał
stosujemy też inne jednostki:
[v] = [s] = 1 m = 1 m m – metr na minutę,
[t] 1 s s min
cm
s – centymetr na sekundę,
km – kilometr na godzinę,
h
m – metr na godzinę.
h
m
1 = 3,6 km
s
h
1 km ≈ 0,28 m s
h
5.10 Ślimak porusza się z małą 5.11 Orzeł porusza się z dużą
szybkością, czyli w długim czasie szybkością, czyli w krótkim czasie
przebywa krótką drogę przebywa długą drogę
135